Nederlanders (en Europeanen) zijn vooral spaarders. Zo’n 43% van de Amerikanen belegt, tegen 16% van de Europeanen. Dat zet Europese bedrijven op achterstand, constateert de Europese Commissie. Wat daarbij in elk geval niet helpt, is het zwaarder belasten van beleggen ten opzichte van sparen.
‘Als je wil dat meer geld naar Europese bedrijven gaat, moet je beleggen niet zwaarder belasten dan sparen’
De Europese Commissie wil naar een Europese kapitaalmarktunie. Deze moet ervoor zorgen dat Europese bedrijven beter toegang krijgen tot financiering en dat consumenten makkelijk en veilig kunnen beleggen in de EU. Ilse Kester, Marlize van Bodegraven, Erik Bakker en Rob Morrenhof vinden namens de VV&A, branchevereniging van vermogensbeheerders, dat de politiek beleggen eerst maar eens aantrekkelijker moet maken. Bakker: ‘We zien als branchevereniging heel vaak dat wensen vanuit de politiek niet stroken met hoe de politiek het speelveld inricht. Als je wil dat burgers meer geld investeren in Europese bedrijven, moet je beginnen met het implementeren van een uniforme vermogensrendementsheffing. En beleggen niet, zoals nu het geval is, zwaarder belasten dan sparen.’ Al speelt koudwatervrees ook een rol, meent Van Bodegraven: ‘Wellicht dat straks, met het nieuwe pensioenstelsel, mensen meer openstaan voor beleggen omdat ze de toegevoegde waarde zien.’ Onafhankelijke vermogenbeheerders spelen een essentiële rol in het financiële ecosysteem, zeggen de bestuurders. ‘Als je iets specifieks wilt, is er altijd een partij met een maatwerkoplossing. Juist de diversiteit die onze branche biedt, is belangrijk. Je kunt op een veilige manier in allerlei producten beleggen. Dat maakt ons interessant voor klanten met vermogen of klanten die vermogen willen opbouwen,’ aldus Kester. ‘We hebben een bredere keuze aan soorten beleggingsproducten die de klant ter beschikking staan. Dat is een belangrijk verschil ten opzichte van grootbanken.’ Bakker wijst op de wendbaarheid en innovatiekracht. ‘We moeten voortdurend goed nadenken over hoe we onze klant optimaal kunnen bedienen. De een doet dat met het type beleggingen die hij aanbiedt. De ander is weer innovatiever in klantbeleving.’
Specialistische kennis
Als belegger wil je het vertrouwen hebben dat je geld door een betrouwbare partij wordt beheerd, weten de bestuursleden. De bij VV&A aangesloten bedrijven staan onder toezicht van de AFM en DNB. Onder meer op grond van de MiFID II-richtlijn moeten vermogensbeheerders aan tal van gedragslijnen voldoen, waaronder vakbekwaamheidseisen voor het personeel en rapportageverplichtingen naar de klant. Bakker: ‘Er wordt heel veel gevraagd van de bedrijven in de branche richting toezichthouders. Dat is ook terecht, dat klanten erop kunnen vertrouwen dat hun vermogen veilig is bij hun dienstverlener. Helaas krijg je daar geen keurmerk voor terug, het is helaas geen beschermd beroep.’ Het spectrum aan wetgeving waaraan bij de AFM geregistreerde beleggingsondernemingen moeten voldoen neemt alleen maar toe. Niet alleen de kosten voor het toezicht zelf, maar ook de kosten die de vermogensbeheerders moeten maken om te voldoen aan de wetgeving. De sector hikt aan tegen de almaar stijgende toezichtkosten. Iedere beleggingsonderneming is verantwoordelijk voor haar eigen Wwft- en toezichtsbeleid. Momenteel worden alle toezichtkosten volledig door de vermogensbeheerder zelf betaald. Hierdoor is het voor kleine vermogensbeheerders steeds moeilijker om zelfstandig te blijven. Het zorgt voor een consolidatieslag binnen de branche, ziet Morrenhof. ‘Het nut van toezicht trekken we niet in twijfel. Maar als branchevereniging bepleiten we, samen met andere partijen, dat de overheid een bijdrage levert aan de kosten. Het toezicht komt de hele maatschappij ten goede. In het verleden betaalde deze ook mee en in het buitenland is dat al gebruikelijk. En door de almaar toenemende regelging van de afgelopen jaren vinden we het fair als de overheid zelf ook een duit in het zakje doet.’ Een ander punt van zorg is dat de AFM proactief data wil kunnen opvragen bij vermogensbeheerders. De VV&A verzet zich vanuit privacyoverwegingen tegen dit datagedreven toezicht. De Autoriteit Persoonsgegevens steunt ze hierin, vertelt Van Bodegraven. ‘Data is multi-interpreteerbaar. Elke beleggingsonderneming heeft haar eigen beleid in de vastlegging van gegevens en de manier waarop voor klanten wordt belegd. We willen voorkomen dat de AFM op klantniveau informatie gaat opvragen en daar conclusies aan verbindt die wellicht niet terecht zijn.’ Bakker: ‘We zijn nu al kampioen wet- en regelgeving. Dit zou weer een extra last opleveren.’