Met de snel stijgende huizenprijzen – in één jaar tijd 16 procent – is de overwaarde (het verschil tussen de hypotheekschuld en de WOZ-waarde) al gauw enkele tonnen. Die overwaarde kun je gebruiken voor een schenking aan je kinderen. Ronny Vissers van De Vinq laat zien dat er meer mogelijkheden zijn dan mensen zich realiseren.
De stijgende huizenprijzen hebben ook effect op de erfenis. “Op het moment dat je komt te overlijden, wordt vastgesteld hoe groot de nalatenschap is. Als je getrouwd bent, betekent het over het algemeen dat allebei de partners recht hebben op de helft van het gezamenlijke vermogen,” doceert Ronny Vissers van De Vinq. “Dat is op zich geen probleem voor de langstlevende partner, want die heeft een forse vrijstelling. In de meeste gevallen gaat dat goed.”
Als je kinderen hebt, erven die een gelijk deel van de nalatenschap. Bij twee kinderen krijgen de partner en kinderen ieder een derde deel. “Alléén hebben die kinderen maar een vrijstelling van 20.000 euro. Veel mensen zullen denken ‘ik heb niet zo veel geld, dus dat maakt niet uit. Maar de WOZ-waarde van de woning wordt ook meegenomen bij de bepaling van de nalatenschap. Én dan blijkt er vaak best wel een groot vermogen te zijn, zeker als je kijkt naar de waardestijging van de laatste vijf jaar.”
Langstlevende
Als rekenvoorbeeld gebruikt Vissers een overwaarde van drie ton. De helft van het bedrag, 150.000 euro, valt in de nalatenschap. Het betekent dat de partner en twee kinderen ieder 50.000 euro erven. Met de vrijstelling van 20.000 euro moeten de kinderen ieder over 30.000 euro erfbelasting betalen. Dit komt afgerond neer op een aanslag van rond de 3000 euro per kind. “De erfenis is nog niet opeisbaar, de langstlevende mag over het geld beschikken, maar moet ook de erfbelasting betalen. Ook de erfbelasting voor de kinderen. Dat wil en kun je op meerdere manier voorkomen. Bijvoorbeeld door het vermogen voor een deel over te hevelen naar de kinderen in de vorm van een schenking.”
Schenken met de warme hand
De gemiddelde Nederlander denkt in zo’n geval aan ‘schenken op papier’, is de ervaring van Vissers. “Als je dat doet, ben je verplicht om jaarlijks 6 procent rente te betalen,” waarschuwt hij. “Dat is op een bedrag van 100.000 euro per jaar 6000 euro!” Een tweede nadeel is dat het op papier is. “De kinderen hebben er helemaal geen baat bij.” Een betere oplossing is zorgen dat je het bedrag nu al aan je kinderen schenkt, ‘met de warme hand’. Als de kinderen tussen de 18 en 40 jaar zijn, betaalt u over een bedrag van ruim 100.000 euro geen schenkbelasting als het voor de eigen woning is. Maar ook zonder vrijstelling is schenken van een groot bedrag interessant.
Schenken met de warme hand kan door een hypotheek op te nemen op de woning. “De gemiddelde hypotheekrente is onder de twee procent. Dat betekent dat je maar 2000 euro per jaar kwijt bent.” Het voordeel: “Je hebt vermogen overgedragen waar je kinderen direct profijt van hebben, je bent veel goedkoper uit dan schenken op papier én je hebt je vermogen verlaagd waardoor je minder erfbelasting betaalt.”
AOW en klein pensioen
Ook al ben je gepensioneerd, heb je geen goede gezondheid of denk je dat je met je AOW geen hypotheek kunt krijgen? Het is nog steeds mogelijk om een extra hypotheek af te sluiten, gebaseerd op het inkomen en de overwaarde. “Je bent al met pensioen, dus het risico op een daling van het inkomen vanwege arbeidsongeschiktheid of ontslag is er niet, dus de bank heeft financiële zekerheid.” Zijn boodschap: “Er is veel meer mogelijk dan gedacht. Veel mensen gaan ervanuit dat ze geen hypotheek meer krijgen na hun pensioen. Dat is onjuist. Het voordeel is ook nog eens dat je belasting bespaart.”