Diabetes type 2 staat te boek als een progressieve, chronische ziekte. Toch wordt steeds duidelijker dat de aandoening omkeerbaar is. Met de juiste dieet- en voedingsadviezen kun je er soms helemaal vanaf komen.
Diabetes een enorm gezondheidsprobleem? Wie nog twijfelt, bedenkt zich als de cijfers op tafels komen. Wegkijken is geen optie. 1,2 miljoen Nederlanders hebben de chronische aandoening waarbij er te veel suiker in het bloed zit. Er zijn naar schatting 1,1 miljoen Nederlanders met prediabetes (een voorfase van diabetes type 2, wat voorkomt bij negentig procent van de diabetespatiënten). Het Diabetes Fonds, dat de getallen bijhoudt, rept ook nog eens van een onbekend aantal Nederlanders dat diabetes heeft, maar het nog niet weet. Het kan, waarschuwt het Fonds, iedereen overkomen. Elke week komen er 1000 nieuwe patiënten bij, 150 per dag. Van de huidige volwassen Nederlanders van 45 jaar en ouder krijgt naar verwachting 1 op de 3 in de toekomst diabetes type 2. Alarmerende schatting tot slot: in 2040 zullen er waarschijnlijk bijna 1,5 miljoen mensen met diabetes zijn.
Onduidelijke klachten
Bij het meest voorkomende diabetes type 2 maakt het lichaam te weinig insuline aan en/of is er ongevoelig voor. Ons lichaam heeft insuline wél hard nodig: het verlaagt onze bloedsuikerspiegel, zónder blijft er te veel suiker in het bloed zitten. Je kunt jarenlang rondlopen met diabetes type 2 zonder het in de gaten te hebben, omdat de klachten niet zo duidelijk zijn, veel moe zijn bijvoorbeeld, of veel moeten plassen. Zonder behandeling blijven er te veel suikers in je bloed zitten, wat uiteindelijk kan leiden tot beschadiging van hart en nieren, ogen en voeten. De gevolgen zijn sowieso groot, ook na een diagnose: van leven met medicatie met soms nare bijwerkingen tot een grotere kans op talrijke andere aandoeningen. Met diabetes type 2 heb je bijvoorbeeld bijna vijftig procent meer kans op hart- en vaatziekten en problemen met de stofwisseling.
Diabetes ‘repareren’?
Is er ook goed nieuws? Jawel, diabetes wordt vaak aangeduid als een progressieve chronische ziekte, maar het wordt steeds duidelijker dat het ook een omkeerbare ziekte kan zijn. Met andere woorden: het kan verergeren, maar soms kun je er ook helemaal vanaf komen. Een ongezonde leefstijl (overgewicht, ongezond eten, roken en weinig lichaamsbeweging) vergroot de kans op diabetes. Door de juiste leefstijlkeuzes te maken, kun we niet-aangeboren diabetes ook weer ‘repareren’. Afvallen, voldoende bewegen, zoveel mogelijk vers en onbewerkt voedsel eten (‘hoe groener hoe beter’). Uit onderzoeken blijkt dat een kleine verbetering van de leefstijl al grote effecten heeft. De standaardrichtlijn voor Nederlandse huisartsen bevat inmiddels ook leefstijladviezen voor patiënten met diabetes. Enkel medicatie haalt de oorzaak van het probleem niet weg, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekte en een hoog cholesterol blijven een risico. Patiënten die echt de ziekte onder controle willen krijgen, kunnen dat doen met een op maat gemaakt advies. Wat is het beste dieet, hoe maak ik de juiste voedingskeuzes? Welk product is wel of niet goed voor me? Hoe en wanneer kan ik het beste bewegen voor de grootste gezondheidswinst? En op welke punten moet ik mijn leefstijl nog verder aanpassen? De antwoorden zullen per persoon verschillen, maar aan de basis van een geslaagd omkeerproces staat iets wat voor elke diabetespatiënt even belangrijk is: een goed en frequent meten van je bloedsuikerwaarde.