Het mag met recht een voorbeeld van adequaat ondernemerschap en voortschrijdend inzicht genoemd worden. Verzuim is in Nederland een groot probleem. En TIGRA, opgericht in 1995, biedt daar innovatieve, overtuigende en zelfs toekomst voorspellende oplossingen voor. Duurzame inzetbaarheid zijn de toverwoorden.
Nederland vergrijst en de arbeidsmarkt is krap. De behoefte aan vitale en 'duurzaam inzetbare' werknemers neemt daardoor toe
‘Gemiddeld genomen kost een verzuimdag 350 euro’, zegt directeur en oprichter Gerko Riedstra. ‘En dat is vrij sec bekeken; personeelsvervangingskosten, begeleiding van de arbodienst en reintegratiekosten neem ik bijvoorbeeld niet mee. Dus je kunt je voorstellen hoe dat in de papieren kan lopen als je een bedrijf van enig formaat hebt.’ En Riedstra is een van de mensen met de kennis en het overzicht op dit gebied. TIGRA heeft als missie alle werknemers in Nederland fluitend het pensioen te laten halen. De onderneming, binnenkort dertig jaar oud, is met vijfentwintig vestigingen door het land de grootste onafhankelijke dienstverlener op dit gebied. Riedstra vervolgt: ‘Het verzuim in Nederland ligt nu op ongeveer vijf procent en zou met een goed verzuimbeleid naar ongeveer vier procent kunnen. Zelfs naar ongeveer twee procent als je investeert in preventie en duurzame inzetbaarheid. Toen wij in de jaren negentig begonnen was het verzuim soms wel vijftien tot twintig procent. Door de inzet van arbodiensten die in 1994 verplicht werden en organisaties zoals de onze is het verzuim in de jaren negentig fors teruggebracht naar de huidige vijf procent. Door wetgeving werd de verantwoordelijkheid voor verzuim bij zowel werkgever als werknemer gelegd. Werkhervatting werd als thema steeds belangrijker. Voor die tijd kwamen verzuimende werknemers nog in de Ziektewet terecht.’
Totaalaanpak
Nederland vergrijst en de arbeidsmarkt is krap. De behoefte aan productieve, vitale en daarmee duurzaam inzetbare’ werknemers neemt daardoor toe. Vanuit werknemers, werkgevers, maar ook de maatschappij als geheel, zien we een verschuiving naar wat wel als holistische benadering kan worden omschreven. ‘Hoe je het ook precies wil noemen, je kan het samenvatten als totaalaanpak’, zegt Riedstra. ‘Breder en dieper kijken naar het welzijn van de werknemers en wat daarvoor nodig is, ook preventief, en naar de effecten ervan voor de onderneming. Je ziet ook dat er steeds meer aandacht is gegaan naar mentaal welzijn. Als we kijken naar verzuim, wordt een aanzienlijk deel veroorzaakt door niet beïnvloedbaar verzuim, waaronder griep en andere ziektebeelden, ongeveer hetzelfde aandeel door fysieke klachten en een steeds groter wordend deel door mentale klachten. En wij zijn daar in onze benadering nauw op aangesloten.’
Gezonder Nederland
Mede dankzij TIGRA is er een niet te stuiten beweging naar preventie ontstaan. TIGRA werkt daarvoor onder de noemer Gezonder Nederland samen met een cluster van ondersteunende organisaties die zich onder meer bezighouden met zaken als stoppen met roken, gezonde voeding en overgewicht, mentale fitheid en teambuilding. ‘Daarmee kunnen we het hele spectrum van werkgerelateerd welzijn beheersen’, zegt mede- directeur Leo Wijnsma. ‘En de belangrijke stap die we daarnaast hebben genomen bevindt zich op het terrein van de toekomst. We hebben een duidelijke focus op wat je kan omschrijven als het voorspellen en daarmee voorkomen van verzuim. Scherp zicht op waar en bij wie verzuim zich hoogstwaarschijnlijk zal voordoen.’ Een en ander is gebaseerd op werkplekonderzoek, medisch onderzoek, natuurlijk gesprekken met de werknemers, vragenlijsten en bovenal de data en kennis die TIGRA door de jaren heen heeft verzameld. Wijnsma: ‘Daarmee kom je ook tot helder zicht op de kosten waar je als onderneming tegenaan loopt als je niets doet.’
Return on investment
Dat vraagt om een overtuigende case en de heren van TIGRA hebben die in ruime mate paraat. Bijvoorbeeld: een bekend openbaar vervoerbedrijf met hoge verzuimcijfers onder haar personeel. TIGRA legt bloot dat overgewicht daarbij een grote rol speelt en schakelt de voedingsspecialisten van Gezonder Nederland-partner Cure4Life in. Dit leidt bij de deelnemende werknemers over een periode van zes maanden tot tussen de zes en twintig kilo gewichtsverlies per persoon. ‘Kosten per individueel gezondheids- traject; rond duizend euro’, zegt Wijnsma. ‘Return on investment, vier keer dat bedrag, aan voorkomen verzuimdagen. En dit zijn zeer gebruikelijke cijfers. Bij een onderneming van laten we zeggen honderd mensen kan de besparing door preventie op jaarbasis al gauw in de tonnen lopen.’
Voorbehoud
Toch, zo zeggen beide directeuren, staan werkgevers niet altijd meteen klaar om preventief met hun werknemers aan de slag te gaan als het op duurzame inzetbaarheid aankomt. ‘Als je een ondernemer vraagt wat zijn belangrijkste bedrijfskapitaal is, krijg je vaak ‘onze mensen’ te horen’, zegt Riedstra. ‘Maar wat je ook nog steeds merkt is dat er een zeker voorbehoud leeft. Investeren in machines of het wagenpark is vaak wat meer top of mind. Kom je na onderzoek met de harde cijfers waaruit blijkt dat elke geïnvesteerde euro tussen de drie tot tien euro oplevert, verandert dat uiteindelijk wel. En dat is ook waar onze kracht zit. Je komt uiteindelijk toch terecht bij een oud Hollands begrip als voorkomen is beter dan genezen. Zeker als dat genezen vele malen kostbaarder blijkt. En daar kun je dan met overtuiging, de kost gaat voor de baat uit, aankoppelen.’
