Onze samenleving en economie worden steeds slimmer en digitaler. Het is een niet te stoppen proces. Verdere digitalisering is noodzakelijk om onze grote maatschappelijke uitdagingen te lijf te gaan en de sterke concurrentiepositie van Nederland te behouden.
Voor het midden- en kleinbedrijf is digitalisering belangrijk om de productiviteit te vergroten, efficiënter te werken en betere producten en diensten te leveren. Dat is niet voor elk bedrijf even eenvoudig en vanzelfsprekend, constateert digitaliseringsexpert Stijn van Butselaar namens MKB-Nederland. “De gemiddelde mkb’er heeft geen IT-afdeling. Door de focus op de eigen kernactiviteiten is er vaak niet voldoende geld en tijd om fors te digitaliseren, terwijl het belangrijk is. Wat meespeelt, is dat het is niet altijd bij voorbaat duidelijk is of je je investering terugverdient.”
Slimme oplossingen
“Voor digitalisering moet je tijd vrijmaken,” benadrukt Van Butselaar. “We leven in een digitale wereld. Consumenten en opdrachtgevers in de logistieke keten verwachten van bedrijven dat ze hun digitale omgeving op orde hebben. Als dat niet het geval is, kost je dat op termijn klanten. Bij bedrijven die wel investeren in digitalisering en slimme oplossingen, werpt het z’n vruchten af.” Op heel veel gebieden, zoals verduurzaming, mobiliteit en de zorg, kan digitalisering enorm helpen. De zorg moet betaalbaar blijven, en digitalisering kan daar een belangrijke rol bij spelen. Bijvoorbeeld met het op afstand meten van bloedwaarden. We moeten slimmer werken om hetzelfde werk met minder mensen te kunnen doen, zeker in deze krappe arbeidsmarkt. Digitalisering zorgt voor een slimme inzet van mensen en middelen.”
Digitalisering is al aanwezig tot in de haarvaten van onze maatschappij. Een voorbeeld is een slimme sensor die meet of een afvalcontainer vol is, zodat het vuilnis efficiënter kan worden ingezameld. Hetzelfde voor het onderhoud van machines en installaties. Met een sensornetwerk kun je op afstand monitoren of de machine toe is aan een onderhoudsbeurt. Hierdoor kun je met minder onderhoudsmonteurs hetzelfde werk verzetten.
Digitalisering vraagt om nieuwe competenties en vaardigheden. “We moeten ervoor zorgen dat bedrijven mee kunnen komen in de digitalisering. Dat is een investering in mensen. Je moet voorkomen dat mensen en bedrijven afhaken omdat ze geen digitale vaardigheden hebben.” Tegelijkertijd is er behoefte aan digitaal talent dat bedrijven kan ondersteunen bij de digitale transformatie. De ICT-sector is goed voor zo’n half miljoen banen en zo’n 4,5% van de toegevoegde waarde van de Nederlandse economie. Die aantallen zullen alleen maar groeien.
Digitale werkplaatsen
Nederland heeft een bloeiende startup-cultuur, met name in Amsterdam, Eindhoven en rond de technische universiteiten. “Er gebeurt veel. Juist voor de innovatieve mkb-bedrijven is het belangrijk dat ze zich kunnen aansluiten bij een regionaal ecosysteem met universiteiten en kennisinstituten. Het zit in de Nederlandse cultuur om de samenwerking te zoeken. Dat is de sleutel voor succes.”
Met de AI-coalitie probeert Nederland een inhaalslag te maken op het gebied van artificiële intelligentie (AI). Voor het bestaande, brede mkb is het belangrijk om de IT-vaardigheden eigen te maken, meent Van Butselaar. Hij adviseert mkb-bedrijven die willen digitaliseren om rond te kijken wat er in de eigen sector of omgeving gebeurt. “Onderzoek de mogelijkheden om bepaalde processen te digitaliseren, om bewust te worden welke mogelijkheden er zijn en kijk waar je laagdrempelig hulp of advies kunt krijgen. Je bent niet voor niks ondernemer geworden, maar soms heb je een klein zetje of wat ondersteuning nodig. Nederland heeft een uniek stelsel van digitale werkplaatsen. Daar kun je als ondernemer aankloppen om de eerste of tweede digitaliseringsstap te maken.”
Hij eindigt met een oproep. “Digitalisering biedt voordelen, maar je moet ook bewust zijn van de risico’s. Je moet je cybersecurity op orde hebben, ook qua protocollen. Als een werknemer bijvoorbeeld vertrekt, moet je zorgen dat deze niet meer op het netwerk kan.”
Voor meer informatie over dit onderwerp bezoek de website van MKB-Nederland.