Om klimaatverandering gezamenlijk tegen te gaan, onderzoeken dertig energieregio’s in Nederland waar en hoe het best duurzame energie met wind en zon kan worden opgewekt. In een Regionale Energiestrategie (RES) beschrijft elke energieregio zijn eigen keuzes. Doelstelling voor 2030: per jaar 35 terawattuur (TWh) duurzame energie op land opwekken.
Het lijkt weinig, het is veel. Héél veel. Eén terawattuur staat gelijk aan een miljard kilowattuur (KWh). Een gemiddeld huishouden verbruikt per jaar ongeveer 3.000 KWh. Dat vraagt om veel zonneparken en windmolens. Nu al is er veel bezorgdheid, met name over de plaatsing van windmolens. “Dat snap ik,” zegt Kristel Lammers, directeur van het Nationaal Programma RES. “Maar zon en wind vullen elkaar aan. Ze zijn voor het grootschalig opwekken van duurzame energie in 2030 beiden noodzakelijk. Dat wordt goed zichtbaar in het landschap. Daarom is betrokkenheid van de samenleving een van de pijlers van de RES. Hoe kunnen we samen op een zorgvuldige manier zonne- en windenergie een plek geven? We moeten met elkaar het gesprek voeren over de keuzes die we willen maken. De luxe om niets te doen hebben we niet.”
Serieus nemen
Maar liever niet in mijn achtertuin, klinkt het vaak. Gevraagd of ze een verharding van de standpunten vreest, antwoordt Lammers. “We nemen de zorgen over bijvoorbeeld geluidsoverlast, gezondheid en veiligheid serieus en zoeken samen naar de beste oplossingen. Voor ons landschap, onze natuur, onze leefomgeving en onze portemonnee. Daarnaast is ieder mens is terughoudend als het gaat om veranderingen en aanpassingen. Dat is niet alleen zo met windmolens of zonneparken, maar ook als er nieuwe wegen of bedrijventerreinen komen. Tegelijkertijd blijkt ook uit elk onderzoek dat iedereen een schonere wereld wil. De kunst is om met elkaar de lasten en lusten eerlijker te delen en daarover in gesprek te blijven.”
Omgaan met ruimte
Al die velden met zonnepanelen, die kunnen toch prima op de daken van nieuwe distributiecentra? “De wetgever past de wet erop aan, de plaatsing ervan zou dan verplicht kunnen worden. Dat is een mooi voorbeeld van slim omgaan met ruimte. Die is beperkt in Nederland. We moeten zorgvuldig bekijken wat het toewijzen van een gebied voor het opwekken van duurzame energie betekent voor bijvoorbeeld de woningbouw die ook noodzakelijk is. Doe je het één, wat zijn dan de consequenties voor het ander? En in hoeverre kun je ruimte dubbel gebruiken? In een volledig duurzame en klimaatbestendige nieuwbouwwijk – met zonnepanelen of groen op alle daken en meer bomen – integreer je de roep om meer huisvesting met klimaat en energie.”
Meerwaarde
De duurzame energietransitie is een project van lange adem. Het is niet altijd makkelijk om de ontwikkelingen te overzien. “Het gaat tientallen jaren duren. We gaan naar een andere wereld waarin we straks niet alleen afnemer zijn van energie, maar ook opwekker. En we zijn al begonnen, dat blijft nogal eens onderbelicht. Vaak lijkt het alsof alles wat die 35 terawattuur moet opwekken, nog moet worden neergezet. Maar heel veel is al vergund en staat al. Wat ook nog te vaak over het hoofd wordt gezien, is de meerwaarde van de RES. We bepalen met z’n allen waar we wat gaan doen. Dat betekent plat gezegd dat er geen cowboys voorbij stormen die even snel windmolens en zonneparken neergooien en daar de winst van opstrijken. De maatschappij beslist en de maatschappij blijft voor een groot deel eigenaar.”
Bezoek voor meer informatie de website
