De hoge inflatie stelt veel mensen voor een dilemma. De meerderheid kiest ervoor om (extra) te sparen. Het verschil tussen de rente die buitenlandse banken en Nederlandse banken bieden is steeds groter geworden. Bij spaarbemiddelaar Raisin kunnen spaarders eenvoudig en snel spaar- en depositorekeningen openen in de EU, met rentes tot wel 4% per jaar.
In mei krijgen veel werkenden traditioneel hun vakantiegeld gestort. Niet altijd gaat dit ook op aan vakantie. Veel Nederlanders kiezen ervoor om een deel van het geld te sparen of hun huis ermee te verbouwen en verduurzamen. Maar wat is nu beter bij een hoge inflatie: wél sparen of juist niet? ‘Geld uitgeven of sparen voor een meer onzekere tijden? We zien dat mensen nog altijd geneigd zijn om extra spaargeld opzij te zetten,’ constateert algemeen directeur van spaarbemiddelaar Raisin Nederland Eelco Habets. ‘Onderzoek van de Europese Centrale Bank liet zien dat de zuidelijke EU-landen ontsparen en de Duitse en Nederlandse consumenten juist doorsparen. Er is gemiddeld meer inkomen in de noordelijke landen, dus die hoeven hun spaargeld ook minder snel aan te spreken.’ Hij voegt hier een extra nuancering aan toe. ‘Tijdens corona zag je ook al dat het vooral de hogere inkomens waren die door bleven sparen.’
Nieuwe regels box 3
Het rentebeleid van de ECB komt steeds dichter bij een kruispunt. Begin mei is de depositorente, de vergoeding die banken krijgen als ze hun geld bij de ECB stallen, verhoogd naar 3,25%. ‘De discussie schakelt tussen de vraag of de rente verder omhoog moet om de inflatie in te dammen en angst voor een recessie. Dat is een onzekerheid die meespeelt in de besluitvorming van de ECB.’ Habets denkt dat deze onzekerheid de meeste mensen toch inspireert om door te sparen.
De nieuwe regels voor box 3 zijn nog een tweede goede reden om te sparen in plaats van beleggen. ‘Voorheen maakte het niet uit wat je met je vermogen deed; daarom was het forfaitaire rendement op sparen veel hoger.’ Sinds dit jaar (d.w.z. voor de toekomstige aangifte over 2023), kijkt de Belastingdienst naar hoeveel spaargeld je daadwerkelijk hebt. De veronderstelde vermogensaanwas gebruikt het gemiddelde spaarrendement van Nederlandse banken, te weten 0,36%. ‘Als je in het buitenland spaart, krijg je al tot 4 procent rente op jaarbasis. Dus wordt je spaargeld veel minder belast dan je daadwerkelijk verdient. Op beleggingen en andere bezittingen in box 3 gaat de Belastingdienst uit van een fictief jaarlijks rendement van maar liefst 6,17%.’
Sparen in buitenland
Met de onzekerheden in de wereld, zoals de oorlog in Oekraïne, is de hype om te beleggen afgekoeld. Nederlanders nemen liever genoegen met een iets lager rendement, dan het accepteren van het risico op dalende aandelenkoersen. Hierbij spreiden spaarders hun spaargeld niet alleen over verschillende banken, maar kijken ze ook nog eens buiten de landsgrenzen. ‘Buitenlandse banken bieden veel hogere spaarrentes. Dankzij de nationale, wettelijke depositogarantiestelsels is je spaargeld net zoals in Nederland beschermd tot een bedrag van € 100.000 per bank, of een gelijkwaardig bedrag in de lokale valuta. De banksector in Europa is bovendien sterk en er is een uniform toezichtstelsel. Iedereen is aan dezelfde stresstesten en liquiditeitseisen onderworpen,’ vertelt Habets. ‘Via het spaarplatform van Raisin is het eenvoudiger dan ooit om je spaargeld over verschillende landen en banken te spreiden.’ Je moet met twee zaken rekening houden wanneer je wisselt van (spaar)bank binnen Nederland of elders in de EU. Het voornoemde depositogarantielimiet − zorg ervoor dat je je geld spreidt, zodat je niet meer dan € 100.000 bij dezelfde bank hebt staan, zo is je spaargeld altijd gedekt − en of dat garantiestelsel uitbetaalt in euro of een andere valuta indien het onverhoopt misgaat. ‘Een ander onderwerp is bronbelasting. In het algemeen heffen de meeste landen waar onze klanten sparen überhaupt geen bronbelasting − daar hoef je dus verder niets te doen om die te verminderen of te verrekenen. Voor een kleiner deel van EU-landen is er wel bronbelasting: deze kan meestal verminderd worden naar 0%. In die gevallen waar de verminderde bronbelasting niet 0% is, kan de belasting in beginsel verrekend worden met je belasting in box 3, zodat je uiteindelijk geen dubbele belasting betaalt. De informatie per land staat op de website van Raisin beschreven.’
Keuze uit 24 banken
Raisin is de afgelopen jaren uitgegroeid tot de grootste spaarbemiddelaar van Europa. Raisin.nl, de Nederlandse afdeling van de Duitse onderneming, heeft inmiddels 24 partnerbanken uit heel de EU, waarbij Nederlandse spaarders een veel hogere rente dan bij Nederlandse banken kunnen krijgen. ‘Door de vergrijzing van de Nederlandse bevolking en onze spaarcultuur, hebben Nederlandse (groot)banken enorme hoeveelheden spaargeld op de balans. En ze hoeven weinig moeite te doen dit te behouden − niet alleen op deposito- en spaarrekeningen staat volgens De Nederlandsche Bank ruim € 440 miljard, maar ook op onze betaalrekeningen hebben we circa € 140 miljard staan. In het buitenland is het aanbod aan spaargeld lager, de concurrentie veel groter, of een combinatie van die twee, waardoor banken spaarders hogere rentes moeten bieden om ze aan te trekken,’ vertelt Habets. ‘Daarnaast hebben spaarbanken zoals Renault Bank uit Frankrijk en Klarna uit Zweden, maar bijvoorbeeld ook het Nederlandse Leaseplan Bank, een heel ander (en grotendeels online) businessmodel vergeleken met de Nederlandse grootbanken. Ze gebruiken het, anders dan de grootbanken, niet alleen om hypotheken te financieren, maar ook bijvoorbeeld voor factoring of consumentenleningen. Hier zitten hogere marges op, en dit geven de banken door aan hun spaarklanten in de vorm van hogere rentes.’
Sinds de start van Raisin, in 2018, is veel veranderd, constateert Habets. ‘Nederlanders hadden in het begin nog koudwatervrees om spaargeld bij buitenlandse banken onder te brengen. Er zijn nieuwe EU-wijde regels en richtlijnen. Lessen van de crisis van 2008 werden inmiddels omgezet in wetten in alle EU-lidstaten. Zo werd het vertrouwen hersteld en zijn Nederlanders weer volop aan het profiteren van de beste rentes in de EU.
Spaargeld wordt lager belast in het nieuwe stelsel dan beleggingen