Om de toename van het aantal EV’s bij te benen, moeten laadpunten in aantal groeien én slimmer worden. Elektrisch rijden speelt een essentiële rol in de energietransitie en in het halen van de klimaatdoelen. In de energietransitie is slim laden de verbindende schakel tussen het laadgedrag van de EV-rijder en efficiënt gebruik van duurzame energie.
Stefan Evers, managing director van TotalEnergies Charging Solutions Nederland, en Ellen Hiep, bestuurslid van belangenorganisatie Vereniging Elektrische Rijders, bespreken in een geanimeerd tweegesprek naar de bottlenecks en kansen van elektrisch rijden en slim laden.
Stimuleringsmaatregelen
TotalEnergies beheert als een van de grootste laadpuntoperators van Nederland een snelgroeiend netwerk van meer dan 14.000 openbare laadpunten en snellaadlocaties. ‘We hebben een goede laadinfrastructuur, met verreweg de meeste laadpalen per vierkante kilometer binnen Europa,’ vertelt Hiep. Desondanks is er nog steeds een noodzaak om de voorzieningen rondom publiek laden verder te laten groeien om de vraag bij te benen. ‘Het aantal elektrische auto’s neemt sneller toe dan het aantal laadpalen,’ weet Evers.
Elektrisch rijden is populair. De intrinsieke motivatie om bij de aanschaf van de volgende auto over te stappen naar elektrisch te rijden is er. Maar om de autorijder daadwerkelijk die stap te laten maken zijn duidelijke regels vanuit de overheid van groot belang. ‘Op dit moment is er veel onduidelijkheid rondom de stimulering van elektrisch rijden,’ vertelt Hiep. Na 2025 stopt zelfs alle stimulering. Dit zorgt voor onzekerheid, waardoor de verkopen achterblijven bij de verwachting. ‘Op dit moment betaal je als EV-rijder nog geen motorrijtuigenbelasting. Na 2025 moet je dat wel doen. Omdat een elektrische auto veel zwaarder is door de batterij, is de belasting hoger dan voor een vergelijkbare benzineauto als er geen apart tarief voor elektrische auto’s komt. Evers meent dat de financiële stimulansen rondom de aanschaf van een elektrische auto voorlopig nodig blijven. Hij verwacht dat er nog een korte overbruggingsperiode nodig is waarin de overheid een rol kan en moet spelen rondom elektrisch. ‘Als er voor de komende jaren duidelijkheid is, kan dat mensen die twijfelen over de brug helpen bij de keuze voor elektrisch rijden. Daarna zijn we er misschien wel al om de rest van de bevolking te overtuigen om elektrisch te gaan rijden.’
Slim laden
Het stimuleren van elektrisch rijden is bedoeld om de CO2-uitstoot van mobiliteit te verlagen. Twee zaken zijn daarbij van belang: dat de stroom afkomstig is uit hernieuwbare bronnen en dat die groene stroom door ‘slim laden’ zo efficiënt mogelijk wordt ingezet. Uit het Nationaal Laadonderzoek 2023 blijkt dat veel EV-rijders (72%) al gebruikmaken van slim laden om groene energie te benutten of dit graag willen. Met thuislaadpunten kon dat vaak al, maar sinds de zomer rolt TotalEnergies de techniek ook uit op publieke laadpalen. Daarmee stuurt TotalEnergies op het verminderen van de CO2-uitstoot. De laadcapaciteit wordt afgestemd op het aanbod van duurzame energie. De batterij wordt vooral geladen als het groene stroomaanbod groot is. ‘Door de batterij te laden op momenten dat er weinig vraag is of er veel zon en wind is, kun je als EV-rijder duurzaam laden,’ vertelt Evers. ‘Om dat optimaal te faciliteren zijn meer slimme laadpalen nodig. Niet alleen in het netwerk van TotalEnergies, maar ook van andere laadpuntoperators. En de concessiehouders – provincies en gemeenten – zijn nodig om slim laden op het netwerk mogelijk te maken.’
Op grote schaal slim laden helpt ook bij het verminderen van de druk op het stroomnet. ‘Je kunt op een passieve manier slim laden, waarbij je op piekmomenten als laadpuntoperator de laadsnelheid aanpast om de druk op het net te verminderen.’ Bij actief slim laden wordt de EV-rijder eerst om een ‘opt-in’ gevraagd. ‘Wie ’s avonds laadt en pas ’s ochtends zijn auto weer nodig heeft, kan ervan op aan dat zijn auto is volgeladen. Moet je eerder weg? Dan kun je dat aangeven in de laadapp.’
Bi-directioneel laden
Niet alleen in het gebruik, maar ook stilstaand kunnen elektrische auto’s een belangrijke schakel zijn in de energietransitie. Een belangrijke ontwikkeling is bi-directioneel laden, waarbij EV-rijders bijvoorbeeld de stroom van zonnepanelen opslaan en later gebruiken om het eigen huis van stroom te voorzien. ‘Met de gemeente Rotterdam hebben we onderzocht hoe bi-directioneel laden kan helpen om de stroompieken van elektrische inzamelwagens af te vangen. Twee deelauto’s konden via bi-directioneel laden stroom terugleveren zodra de inzamelvoertuigen gingen laden,’ vertelt Evers. Hiep verwacht dat EV-rijders net als met smart charging de voordelen van bi-directioneel laden omarmen. ‘De EV-rijder verwacht er veel van. Het wachten is op nieuwe EV-modellen waarbij het kan.’
Focus op oplaadoplossingen
In 2024 neemt TotalEnergies afscheid van het eigen retailnetwerk van bijna 400 Nederlandse tankstations. ‘We focussen op de oplaadoplossingen en verruilen onze tankstations voor elektrische vervoerhubs voor snelladen en publieke laadpalen,’ vertelt Evers. ‘TotalEnergies is nu al een top 3 speler in Nederland als het gaat om de publieke laadpaalinfrastructuur. ‘Onze ambities reiken verder. Dat doen we door slimme voorzieningen te realiseren die voor iedereen bereikbaar en beschikbaar zijn: thuis, onderweg en op het werk. We dingen mee bij tenders voor de aanleg van snellaadstations in de stedelijk omgeving, zoals de snellaadconcessies in Amsterdam en Rotterdam. Dat is een sterke verbetering voor de EV-rijder in het algemeen. Nu vind je de snellaadstations nog vrijwel uitsluitend aan de snelweg.’
