Als een klein kind slecht hoort door een slijmoor of regelmatig een oorontsteking heeft, zijn buisjes vaak de oplossing. Op de vraag wanneer je als ouder met je kind naar de huisarts moet, antwoordt KNO-arts Dr. Annalisa Lo Galbo: ‘Bij gehoorproblemen, als de oorontstekingen aan beide oren voorkomen of als de oorontsteking steeds weer terugkomt.’
Boosdoener van de oorproblemen bij kinderen tot 7 jaar is de buis van Eustachius. Deze verbindt de neus en de oren, vertelt Dr. Lo Galbo. ‘Als de neusamandel vergroot is, sluit deze vanaf de binnenkant de verbinding af. Bovendien is de buis van Eustachius op jonge leeftijd anatomisch nog niet goed genoeg ontwikkeld.’ Doordat de slijmvliescellen achter het trommelvlies slijm produceren, leidt dat al gauw tot klachten. ‘Het Nederlandse klimaat helpt niet mee, met de ene dag 30 °C en de volgende dag 15 °C,’ meent de KNO–arts. ‘Bij een neutraal temperatuurverloop heb je minder problemen.’
Maar liefst 80 procent van de kinderen heeft in de eerste 3 jaar een oorontsteking
Slijmoor
‘Waar je een bij een snotneus je neus kunt snuiten, kan het snot met een zogenoemd slijmoor nergens heen. Dat kan weer leiden tot oorpijn, wat voor onrustige nachten zorgt, koorts en ziek zijn.’ Maar liefst 80 procent van de kinderen heeft in de eerste drie jaar een acute oorontsteking. ‘Als het kort duurt, is het niet erg, maar een slijmoor kan uitgroeien tot een chronische middenoorontsteking.’ Dat kan op de langere termijn leiden tot slechthorendheid en zelfs tot spraakproblemen, doordat kindjes zichzelf niet kunnen horen. Dat heeft ook weer invloed op de cognitieve ontwikkeling.
‘Soms zien we op ons spreekuur ouders die helemaal uitgeput zijn van de langdurig verstoorde nachtrust.’ Bij veelvuldige oorontstekingen is het plaatsen van een trommelvliesbuisje een veelgebruikte oplossing. ‘Dat is een kraaltje ter grootte van een luciferkopje, echt heel klein.’ Dr. Lo Galbo vergelijkt het effect van het buisje met een ventilatiesysteem. ‘Het buisje zorgt er voor dat het slijm weg kan vloeien en de onderdruk aan de achterkant van het trommelvlies hetzelfde wordt als aan de buitenkant.’ Tegelijk met het buisje worden regelmatig op indicatie ook de neusamandelen verwijderd. ‘Daarmee verbeter je op twee manieren de toegangspoort.’
Eerlijk vertellen
Het buisje wordt geplaatst onder een korte narcose. ‘Je maakt een sneetje. Ter plekke verwijder je dan het taaie slijm en plaats je het buisje. Dat duurt drie minuten en het buisje blijft zo’n acht maanden zitten.’ In die tijd is de buis van Eustachius beter volgroeid. Bij 80 procent van de kinderen blijven de klachten daarna achterwege. ‘Zodra je het sneetje zet, is de druk op het oor weg. Wat heel waardevol is, is dat kinderen bij het wakker worden opeens weer alles horen.’ Je maakt het beste plan voor het kind, afhankelijk van de anamnese en het onderzoek.’ Boven de leeftijd van 7 à 8 jaar verdwijnt de neusamandel vanzelf. De kinderen die Dr. Lo Galbo behandeld worden doorverwezen door de huisarts of vanuit een audiologisch centrum of via een collega KNO-arts vanwege wachttijden. De behandeling wordt zorgvuldig besproken met de ouders én het kind. ‘Kinderen begrijpen veel meer dan wordt gedacht. Ik neem een kindje tot op zekere hoogte als gesprekspartner mee en leg de operatie uit: ik ga naar je neus kijken of er snotjes zijn, en ik ga naar je keel en naar je oren kijken. Met een 3D-model laat ik zien hoe het oor eruit ziet en wat er gebeurt en laat ik het buisje zien.’ Ouders blijven erbij tot het kindje slaapt,’ vertelt Dr. Lo Galbo over de dag van de behandeling. Het herstel duurt meestal een paar dagen. ‘Ik zeg altijd tegen ouders: vertel nou eerlijk wat ik ga doen. Dat mogen kinderen echt wel weten. Die informatie is veel waardevoller dan ineens worden overvallen. ‘Het moet een “safe zone” zijn. Dat is het verschil met de generatie die met het knippen van de amandelen een angst voor operaties en artsen hebben ontwikkeld.’