Royal Cosun is een toekomstgerichte, internationale agrifoodcoöperatie met ongeveer 9.000 leden akkerbouwers. In de bijna 125 jaar oude Nederlandse coöperatieve onderneming wordt iedere dag samengewerkt om de kracht van planten om te zetten naar bruikbare plantaardige oplossingen. De coöperatie heeft de visie en missie voor de toekomst samengevat in vier woorden: ‘The Plant Positive Way’.
Cosun is een toonaangevende producent van plantaardige ingrediënten en voedingsmiddelen. “Veel mensen kennen onze Van Gilse stroop of de Aviko frietjes of aardappelschotels. Heerlijke en eerlijke producten. Dit zijn belangrijke activiteiten voor Cosun, maar we zijn meer dan dat.” stelt Cosun CEO Hans Meeuwis. “Zo kom je ons op vele momenten in de dag tegen, in verschillende food en non-food toepassingen. Denk bijvoorbeeld aan fruitsmoothies met onze fruitpreparaten, mueslirepen met inulinevezels en shampoos waarin microplastics zijn vervangen door biobased cellulosevezels uit suikerbieten. Maar ook diervoeding producten met onze co-producten, een mooie circulaire oplossing.” Cosun is tevens de grootste biogasproducent in Nederland, geproduceerd met restproducten uit de suikerbietenverwerking.
De plant is de held
Planten – ‘plant-based’ – vormen de basis en oorsprong van het bedrijf. “We willen op een zo duurzaam mogelijke manier alles uit planten halen. We zijn daarmee als bedrijf en keten goed gepositioneerd om in te spelen op belangrijke maatschappelijke trends. Mensen willen aan tafel met elkaar kunnen genieten van lekker eten. Daar spelen we met onze producten op in. Tegelijkertijd vindt een transitie plaats van dierlijke naar meer plantaardige eiwitten. Evenals de transitie naar plantaardige, biobased materialen die fossiele grondstoffen uit de petrochemie kunnen vervangen. We zien ook dat het belang en de vraag naar gezonde voeding toeneemt. En ik wil het belang van voedselzekerheid hier ook benadrukken, relevanter dan ooit. Op deze trends spelen we in en daarvoor zijn we goed gepositioneerd. ‘The Plant Positive Way’ staat voor de positieve en potentieel grote bijdragen die planten kunnen leveren aan deze ontwikkelingen en aan een duurzame toekomst.”
Groei in 4 kernsegmenten
Cosun heeft afgelopen jaar haar strategie – Unlock 25 – voor de komende jaren vastgesteld. Met deze routekaart zet Cosun in op verdere verbetering van haar resultaten, op een toekomstbestendige, duurzame keten en op winstgevende groei in vier kerngebieden – maximale waardecreatie van suikerbieten, groei in toegevoegde waarde aardappelproducten, circulaire verwaarding van co-producten en ingrediënten voor een duurzame en gezonde leefstijl. “We willen versneld groeien in groene (klimaatvriendelijke) en gezondheidsbevorderende ingrediënten zoals vezels, eiwitten en biobased materialen. Producten met hoge toegevoegde waarde, die bijdragen aan een beter verdienmodel en oplossingen bieden aan grote transities, zoals de eiwittransitie. Dertig procent van de Cosun omzet moet in 2030 uit deze nieuwe categorie komen.”
Innovatie en samenwerking
Cosun zoekt als onderdeel van haar strategie ook de samenwerking met partners en startups. “Als coöperatie zit samenwerking in ons DNA. Samen met en voor onze leden, leveranciers en klanten. Daar zetten we vol op in. We kijken ook breder naar samenwerkingsvormen die ons helpen om te versnellen in resultaatverbetering, groei naar de toekomst en innovatie.” Meeuwis gebruikt de suikerbiet als voorbeeld voor de innovaties en samenwerkingen waar Cosun op inzet. “Een suikerbiet is in principe geplant om suiker uit te winnen, maar een suikerbiet biedt zoveel meer mogelijkheden. We hebben recent een mooi boek gepubliceerd met de 130 toepassingen waar de suikerbiet een rol in kan en moet spelen. Zo kan suiker een grondstof zijn voor productie van bioplastics, een gebied wat we in samenwerking onderzoeken. De cellulosevezels uit bieten kunnen microplastics vervangen in cosmeticaproducten en schoonmaakmiddelen. Dat wordt reeds geleverd aan onze klanten en hiervoor onderzoeken we verdere uitbreidingsopties. Het blad van de biet, bevat eiwit dat kippenei-eiwit functioneel kan vervangen in bijvoorbeeld zuivelvervangers. De suikerbiet is een mooi voorbeeld van de enorme potentie die onze gewassen hebben. We kijken in onze strategie uiteraard ook naar andere gewassen en co-producten. Het geeft aan hoeveel je uit planten kunt halen en hoe je de problemen waar we nu en in de toekomst tegenaanlopen, kunt ondervangen met plantaardige oplossingen.”
Trost op onze boeren
Deze ontwikkelingen benadrukken het belang en de potentie die de sector heeft. De uitdagingen voor de akkerbouwsector zijn echter ook groot. De eisen op het gebied van duurzaamheid nemen toe, en tegelijkertijd hebben we te maken met extremere weersomstandigheden door klimaatverandering en sterk stijgende kosten. De oorlog in Oekraïne, een ongekende humanitaire ramp, heeft indirect een forse impact op de kosten op de akker en in de keten. Zo zijn de kosten voor brandstof, energie, kunstmest en zaden de afgelopen maanden enorm toegenomen. Meeuwis: “We hebben als Cosun een langetermijnvisie. We willen het niet alleen nu goed doen, maar ook voor de volgende generaties. Dat past bij ons en maakt Cosun ook een geweldige coöperatie. Daarmee is samenwerken aan een toekomstbestendige, duurzame keten een prioriteit voor de komende jaren. Daar hoort een eerlijk verdienmodel bij en een gelijk speelveld. We werken aan de herkenning en erkenning van het belang van onze sector. Daar mogen we in Nederland best wat trotser op zijn. Of het nu gaat over het belang van voedselzekerheid, de mooie kwalitatief hoogwaardige producten, de innovatiekracht of het ondernemerschap. Zaken die we moeten koesteren en een mooie basis geven naar de toekomst.”