Bang dat AI het werk overbodig maakt? Niet nodig!

Het tekort op de arbeidsmarkt betekent dat je met minder mensen meer moet doen. Neem de zorg waar het personeelstekort al jaren een heus hoofdpijndossier is door onder andere vergrijzing, werkdruk en uitstroom. Ook de handel kampt met een groot tekort aan personeel. De cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek liegen er niet om. In het laatste kwartaal van 2024 werden er 404.000 vacatures aangeboden. Voor elke 100 werklozen waren er 108 openstaande vacatures. Kunnen digitale innovaties de personeelscrisis oplossen? Technologie is in elk geval heel belangrijk bij het vinden van de juiste mensen, het verhogen van de arbeidsproductiviteit en het weten te binden van het eigen personeel. ‘AI is hét toverwoord, ook voor het aankomende jaar. Het wegnemen van de angst bij werknemers voor veranderingen en digitalisering is een belangrijke opgave voor organisaties,’ zegt HR- en arbeidsexpert Emke Daniëls van HRcommunity en de HRtop100. ‘Ons jaarthema bij de HRtop100 luidt: “Impact maken door de werknemer centraal te stellen met de technologie van morgen”.’ Daniëls: ‘Technologie en AI in het bijzonder brengt ook heel veel positiefs. Denk aan het gemak van ChatGPT en het overnemen van saai en repeterend werk. De tijd die je daarmee wint, kunnen medewerkers aan leuker en zinvoller werk besteden.’

Vaardigheden ontwikkelen

Schuilt in moderne technologieën die in eerste instantie de werkervaring verbeteren ook niet het gevaar dat ze het werk volledig overnemen? Aan mensen die bang zijn voor hun baan, adviseert Daniëls: ‘Je functie kan veranderen, maar je kunt je vaardigheden blijven ontwikkelen. Waar ligt je talent en waarvan word je enthousiast? Die denkverandering zie je terug in de HR-praktijk. Als je mensen laat doen waar ze goed in zijn, dan zijn ze blijer en wordt het werk beter gedaan.’ Feedback – goed luisteren naar de medewerker – speelt daarin volgens haar een belangrijke rol. Daniëls: ‘We weten uit wetenschappelijk onderzoek dat mensen behoefte hebben aan ergens bij horen, invloed en autonomie. Dat zie je ook terug bij onderzoek onder zzp’ers. Die noemen de vrijheid in hun werk vaak als belangrijkste motivatie. Als mensen naar hun mening wordt gevraagd, is dat goed voor de betrokkenheid. Het is heel belangrijk dat je een verandering ook toetst bij je team, hoe zij daarin staan.’ Het sluit aan bij de trend dat de werkgever zich steeds meer bezighoudt met het welzijn van de medewerker. ‘Als het thuis niet lekker gaat, doet dat ook iets met je werkgeluk. Wanneer je aandacht hebt voor de mens als persoon, is die productiever en loyaler aan het werk.’