Mkb-ondernemers hebben steeds meer moeite met financiering bij de bank. ‘Zeker in bepaalde sectoren is het veel lastiger om financiering bij banken aan te vragen,’ stelt Ronald Kleverlaan, voorzitter van Stichting MKB Financiering. Met bekende financiële producten in een nieuw jasje, maatwerk en persoonlijk contact springen non-bancaire aanbieders in het gat dat de traditionele banken laten liggen.
Het mkb heeft tal van uitdagingen op het bord. Om te beginnen de nasleep van de coronatijd, waardoor investeringen zijn uitgesteld. ‘Er is sprake van een inhaalslag, terwijl zich weer nieuwe onzekerheden voordoen door de oorlog in Oekraïne en problemen in de logistieke keten. De investeringen die eraan komen, waaronder die voor de energietransitie en digitale transitie, vinden banken per definitie lastig om te financieren.’
Buiten de bank om
Als leningen moet worden geherfinancierd of nieuwe financiering moet worden aangetrokken is dat door gestegen rentes duurder geworden, maar dat is niet het grootste probleem. ‘Banken financieren in de kern laagrisico-ondernemingen. Banken hebben standaardproducten die goed passen bij een stabiele economie, voor een standaardbedrijf met een standaard solvabiliteit. Groen licht van banken is daarnaast ook lastiger bij financiering tot 1 miljoen euro en zelfs bij groeiende ondernemingen.’ Het gevolg is dat steeds meer mkb-ondernemers kiezen voor financiering buiten de bank om, vertelt Kleverlaan. De nieuwe aanbieders richten zich op de financiering die banken laten liggen en bieden meer maatwerk. ‘Er is een groot palet aan non-bancaire financiering beschikbaar, met financiële producten die misschien niet zo vernieuwend klinken, zoals factoring en lease, maar wel beter toegankelijk zijn. Deze markt is ook hard gegroeid. In 2022 werd er voor €4 miljard aan financieringen op deze manier verstrekt. 1 miljard euro hiervan was via crowdfunding.’ Deze sector loopt ook voorop in nieuwe Europese wetgeving. Vanaf 10 november 2023 kunnen crowdfunding platformen in heel Europa hun diensten aanbieden.’
Gedragscode en keurmerk
Financiering is steeds meer maatwerk. ‘Dankzij risicobeoordelingsmodellen die steeds verder worden gefinetuned, kun je soms binnen een uur geld op je rekening hebben. Paypal, Mollie en andere partijen kunnen een webshopeigenaar bijvoorbeeld een heel gericht aanbod doen voor korte termijnfinanciering of werkkapitaal- en voorraadfinanciering.’ De snelheid levert ook risico’s op, waarschuwt Kleverlaan. ‘Consumenten die financiële producten afnemen, worden op allerlei manieren beschermd. Maar zet dezelfde consument het hoedje op van zzp’er of ondernemer, dan valt die hele bescherming weg.’ Het is belangrijk dat een ondernemer weet wat de kosten en risico’s zijn en hier transparant over te communiceren. Dat er een stukje zorgplicht zit bij de financier. ‘De financiële geletterdheid van de gemiddelde ondernemer is niet heel hoog. Veel ondernemers en zzp’ers denken: dat geld verdien ik wel terug.’ Stichting MKB Financiering stimuleert zelfregulering in deze markt via het Keurmerk MKB Financiering. ‘Dat zorgt ervoor dat de ondernemer weet dat het een betrouwbare partij is waarmee hij zakendoet.’