Incontinentie: voel je comfortabel en zeker met de juiste bescherming

Veel mensen hebben blaasklachten, zonder dat ze zich daar bewust van zijn, zoals bij een overactieve blaas. Of blijven er uit schaamte gewoon mee rondlopen, ook al gaat het van kwaad naar erger.

Het dagelijks omgaan met incontinentie
Bij een overactieve blaas komt de aandrang om te plassen vaak vanuit het niets. Dit kan ontzettend onhandig en ongemakkelijk zijn, bijvoorbeeld als je in de supermarkt staat, in een rij staat te wachten of op een festival aan het dansen bent. Dan kan het zomaar ineens helemaal misgaan met alle gevolgen van dien. Incontinentie heeft veelal betrekking op de blaas, maar kan ook van toepassing zijn op de darmen. Waardoor je urine- en/of ontlastingverlies niet onder controle hebt. Incontinentie heeft verschillende oorzaken. Zo kan er bij urine incontinentie een probleem met de prostaat (mannen) of bekkenbodem (veelal vrouwen) zijn. Bij ontlastingverlies kan een slecht werkende sluitspier de oorzaak zijn. Ook zijn er verschillende omstandigheden die incontinentie kunnen beïnvloeden. Bekende voorbeelden hiervan zijn situaties waarbij er ongewild urineverlies optreedt tijdens het sporten of wanneer je plotseling moet niezen of lachen. Bij incontinentie ben je vaak geneigd om te overcompenseren door minder te gaan drinken en/of uit voorzorg vaker naar het toilet te gaan. Helaas werkt dit veelal averechts.

Vormen en oorzaken van incontinentie 
Veel mensen zijn de controle over de blaas of darmen kwijt. De oorzaken van incontinentie kunnen heel verschillend zijn. Daarom is het belangrijk dat je een goede diagnose krijgt. Er zijn verschillende vormen van incontinentie:
• Stress incontinentie: hierbij is er sprake van ongewild urineverlies bij bijvoorbeeld hoesten, lachen en niezen. De oorzaak heeft vaak te maken met een zwakke bekkenbodemspier.
• Aandrangincontinentie: hierbij is er sprake van plotselinge, sterke aandrang om te plassen met ongewild urine verlies als gevolg. De oorzaak hiervan heeft vaak te maken met een overactieve blaas of een neurologische aandoening. Bij een overactieve blaas kun je je blaas trainen om je plas langer vast te houden. Bijvoorbeeld door te ontspannen en je te concentreren op je ademhaling.
• Bij overloop incontinentie verliest je druppelsgewijs urine. Dit gebeurt als de blaas niet volledig wordt geleegd. Dit kan worden veroorzaakt door een blokkade of zwakke blaaspieren.
• Bij functionele incontinentie is sprake van een fysieke of mentale beperking, waardoor het lastig is om op tijd het toilet te bereiken.
• Neurogene incontinentie is het gevolg van problemen met het zenuwstelsel. Hierdoor zijn  de signalen tussen blaas en hersenen verstoord. De oorzaak hiervan kan bijvoorbeeld de ziekte MS zijn.
Soms is ook sprake van ongewild verlies van ontlasting. Dit kan variëren van winden laten tot het verlies van volledige ontlasting. De oorzaak hiervan kan spier- of zenuwschade zijn.

Uit de taboesfeer 
Je denkt misschien al snel dat incontinentie gekoppeld is aan leeftijd, maar dat is zeker niet altijd het geval. Ongeveer 25% van de mannen lijdt aan een vorm van urine-incontinentie, echter blijft het vooral bij mannen vaak onbehandeld. De drempel om hulp te vragen is bij mannen veelal hoger dan bij vrouwen. Mogelijk doordat vrouwen al gewend zijn om maandverband voor hun menstruatie te gebruiken. De schaamte is misschien begrijpelijk maar onnodig en kan jezelf daardoor doen belemmeren. Maak het bespreekbaar met je huisarts. Deze kan een mogelijke oorzaak opsporen en misschien behandelen. Daarnaast kan deze je ondersteunen door oefeningen te adviseren en tips voor het practisch omgaan met jouw situatie. Tevens kan deze je helpen bij het verkrijgen van adequate hulmiddelen zoals incontinentie materiaal. Zodat je je niet hoeft te laten beperken in je leefstijl. Incontinentie is een onderwerp dat de meeste mensen niet makkelijk met anderen bespreekbaar maken, zelfs niet met hun huisarts. Schaamte speelt hierbij vaak een grote rol. Laat dit je er niet van weerhouden om dit toch te bespreken met je huisarts.

Wat kan een oplossing zijn? 
Er is qua incontinentiemeteriaal een hele range aan producten beschikbaar, passend voor iedere leefstijl en omstandighheid. Het incontinentiemateriaal is discreet en afgestemd op de anatomie van de man of vrouw. Bij bepaalde producten wordt rekening gehouden met de kleur, zodat het ook in de zomer – bijvoorbeeld als je een witte broek draagt – niet zichtbaar is. Daarnaast verkiezen sommige mensen juist een zwarte kleur. Maandverband is in ieder geval niet geschikt als product bij incontinentie, omdat dit een andere functie heeft. Bloed is heel anders dan urine. Anders dan maandverband, is incontinentiemateriaal specifiek bedoeld voor urine- of ontlastingverlies en is in staat om onaangename geuren te neutraliseren. Het materiaal bestaat uit verschillende lagen die ieder een eigen functie hebben. Er is doorgaans een ruime keuze qua pasvorm wat “lekken” doet voorkomen omdat het hierdoor goed aan kan sluiten aan het lichaam. Daarnaast zit er een ‘korrel’ in een van de lagen die de urine omzet in een gel. Hierdoor wordt de urine ingekapseld waardoor de bovenlaag en daardoor de huid droog blijft. Hierdoor kunnen huidproblemen voorkomen worden. Ook worden door deze eigenschap onaangename geuren geneutraliseerd. Het is dus van groot belang om bij de keuze van jouw incontinentie materiaal te letten op een juiste pasvorm, mate van absorptie en type product dat bij jouw levensstijl past. Niet alle producten kunnen dit bieden dus wees hier kritisch op.

Hoe kom ik aan het incontinentiemateriaal? 
Goed materiaal en het juiste gebruik zijn belangrijk. De online keuzehulp (www.attends.nl) helpt je om het juiste product te kunnen vinden. Dit zowel qua absorptie behoefte (de mate van incontinentie), de pasvorm en het juiste type product dat bij jouw situatie past. De zorgverzekeraar vergoedt in een aantal gevallen de kosten hiervan. Heb je langer dan 2 weken last hebt van ontlastingverlies en/of langer dan 2 maanden last hebt van urineverlies en er is geen zicht op verbetering? Dan kun je in aanmerking komen voor vergoeding door je zorgverzekering vanuit de basiszorg. De zorgverzekering verwacht dan wel dat je zelf al stappen ondernomen hebt om van je klachten af te komen, bijvoorbeeld door het volgen van bekkenbodemspierfysiotherapie. Om in aanmerking te komen voor vergoeding is er een verwijzing van bijvoorbeeld de huisarts nodig. Deze stelt de medische indicatie van je probleem vast en schrijft hiervoor een verwijzing uit. Om je hierbij te helpen ontvang je bij je proefpakket aanvraag al een formulier dat je hiervoor kunt laten invullen door je huisarts. Indien je niet voor vergoeding is aanmerking blijkt te komen, sluiten we je een verwiizing bij waar je dergelijke materialen online kunt aanschaffen.

Wat kun je doen bij urineverlies? 
Misschien wel de belangrijkste tip: neem de klachten serieus en zoek hulp. Bezoek de huisarts. Tijdens een eerste, open gesprek komen uiteenlopende vragen aan bod. Zaken als in welke mate je last hebt, hoe mobiel je bent en of je werkt. Uiteraard komt ook de levensstijl aan bod, net zoals je vorm en oorzaak van incontinentie. Op grond van deze informatie kan hij je middels het machtigingsformulier doorverwijzen naar een partij die jouw incontinentie materiaal kan verzorgen.

Welke oplossingen zijn er? 
Een juiste behandeling kan een oplossing zijn. Hierbij kun je denken aan bekkenbodemspieroefeningen, blaastraining, medicatie of chirurgie. Soms kunnen zelfs eenvoudige veranderingen in leefstijl helpen om de klachten te verminderen. Bijvoorbeeld door rustig aan te doen met cafeïne en alcohol. Een reflex bij incontinentie is minder te drinken. Dat is geen goed idee. Voldoende water blijven drinken is belangrijk. Als je te weinig drinkt, vererger je juist de klachten. De nieren blijven urine aanmaken, óók als je minder drinkt. Maar doordat je te weinig drinkt, is de urine erg geconcentreerd. Dat prikkelt de blaaswand juist meer, waardoor je juist extra urine verliest. Je moet dus gemiddeld 1,5 à 2 liter vocht per dag innemen.