De logistieke sector werkt hard aan duurzaam transport. De bereidheid is er maar duurzame energiebronnen kunnen qua prijs nog niet concurreren tegen diesel. Nico Anten, bestuursvoorzitter van Connekt en tevens een van de oprichters van het Lean & Green-programma, is zowel optimistisch als realistisch over de vergroening van de sector.
De wil om stappen te zetten richting een duurzame logistiek is groot. “Veel bedrijven in de logistieke sector zijn familiebedrijven. Die denken na ‘hoe zorg ik ervoor dat het voor mijn kinderen leefbaar blijft?’.” De investeringen vinden plaats, maar de marktomstandigheden werken momenteel niet mee, stelt Anten vast. De overheid is nodig als katalysator.
CO2-beprijzing
De transitie vraagt om een visie op de prijs van transport, stelt Anten. “Het is belangrijk dat de prijs grotendeels door de markt wordt bepaald, maar dat je als overheid wel stuurt op duurzame brandstof. Dat kan door of subsidies of door belastingen, waarbij je er wel voor moet zorgen dat de alternatieven beschikbaar zijn. Je kunt niet zondermeer diesel extra gaan belasten.” Hij verwijst naar de afbouw van de hypotheekrenteaftrek binnen een termijn van 30 jaar. “Dat besluit is politiek genomen, maar is wel volstrekt helder. Het is belangrijk dat de politiek voor de logistieke sector ook zo’n perspectief biedt.” Hij wijst naar de belemmeringen die vergroening vertragen. Om te beginnen is biodiesel snel duurder dan gewone diesel. “In een hoog-competitieve sector heb je dan een prijsnadeel. Bovendien is de vraag naar biodiesel groter dan het aanbod.” Een alternatief is LNG, maar die prijs beweegt weer mee met de gasprijs. Hierdoor is het nu goedkoper om een tank te vullen met diesel dan met LNG. Met als gevolg dat goede, duurzame bedoelingen in de wielen worden gereden. “Bedrijven zetten LNG-voertuigen nu aan de kant, omdat het niet te betalen is.”
Elektrisch rijden op batterijen of waterstof komt eraan. Waterstof als brandstof is geschikter voor zwaarder, langer transport. Batterijen voor kortere afstanden en lichtere voertuigen. “De transitie loopt, maar kent nog een paar hordes, zoals de laadinfrastructuur die nog in ontwikkeling is en de ‘total cost of ownership’ (TCoO). Bij de kostenberekening, inclusief de aanschaf van het voertuig en de brandstofprijs, om een product van A naar B te brengen wint diesel het nog. Het zou helpen als je de CO2-prijzen daarin verwerkt. Het op gang krijgen van de transitie vereist een CO2-beprijzing, voldoende beschikbaarheid van voertuigen en de laadinfrastructuur. Het is een en-plus-en-benadering. Alleen focussen op een duurzame brandstofcel is niet genoeg.”
Oplader
Anten bepleit een holistische blik. “Grote problemen kun je niet opsplitsen in deelproblemen, waarbij je net doet alsof de andere dimensies niet bestaan. “Dan ga je heel veel sub-optimale oplossingen krijgen. De verduurzaming van de logistieke sector is meer dan alleen een keuze voor brandstof.” Het gaat niet om de vraag ‘hoe wordt de hele keten eerlijk en duurzaam?’. Als voorbeeld gebruikt hij een draadje voor de oplader voor een telefoon dat bij een Chinese webwinkel drie euro kost en bij Bol.com vijftien euro. “Keuzes hebben consequenties. We betalen met z’n allen de prijs. Maak zoals de EC voorstelt de CO2-uitstoot en impact van zo’n snoer zichtbaar, waarbij het verschil in CO2-uitstoot op de Europese CO2-markt moet worden gekocht. Dat is een fair mechanisme om te voorkomen dat je steeds meer rotzooi blijft verschepen. Ik zeg niet dat het de beste oplossing is. Voor een grote groep in de samenleving is elke euro één. We zouden het op z’n minst wel eerlijker kunnen maken.”
Lean & Green
Het Europese Lean & Green-programma helpt bedrijven uit veertien landen om hun CO2-reductiedoelstellingen te halen. Het programma heeft als doel om de CO2-emissie binnen de logistiek structureel te reduceren.
“Het op gang krijgen van de transitie vereist een plus-plus-plus-benadering.”
