De bouw is een van de industrieën waar veel afval en materialen vrijkomen. Het waste-to-productbedrijf Renewi en bouwonderneming Heijmans hebben de handen ineen geslagen om hergebruik van grondstoffen te versnellen.
Renewi verwerkt meer dan 700 miljoen kilo bouwafval per jaar en is daarmee een van de grootste bouwafvalrecyclers in Nederland. ‘In eerste instantie ben je een ‘afvalontzorger’ voor een partij als Heijmans’ vertelt Marc den Hartog, Managing Director commercial waste van Renewi. ‘Onze samenwerking heeft zich ontwikkeld tot een partnership waarbij je samen nadenkt wat je kunt doen om het afval terug te dringen.’
We hebben elkaar gevonden in de samenwerking, dat trekt weer andere partijen aan
Renewi en Heijmans hebben om te beginnen samen gekeken wat er op de bouwplaats zelf kan worden verbeterd, zoals het reduceren van verpakkingsmateriaal. Om de vrijgekomen waardevolle grondstoffen optimaal te kunnen hergebruiken, is scheiden aan de bron van belang. ‘Bij afvalscheiding zit een sterke gedrags- en bewustwordingscomponent. Hoe zorg je dat we het afval beter gaan scheiden, zodat het geschikt kan worden gemaakt voor hergebruik? Renewi schakelde gedragsdeskundige in om mee te kijken. Door sterk in te zetten op training aan de voorkant en te sturen met de juiste symbolen en bebording zorgt het ervoor dat de restmaterialen beter worden gesorteerd en gescheiden. ‘Mensen willen het goede doen, maar dan moet je het wel zo makkelijk mogelijk maken.’
Daarna draait het om het weer geschikt maken van de gescheiden materialen. Dit doen we bijvoorbeeld door mineralenstromen weer te hergebruiken als grondstof voor bouwmaterialen of zand- en grindvervangers. ‘Daarmee realiseer je uiteindelijk CO2-besparing, omdat je geen primaire, natuurlijke grondstoffen hoeft in te zetten.’ Den Hartog vat het circulaire proces samen: ‘Zorgen dat er minder afval ontstaat; het afval dat ontstaat beter scheiden en klaarmaken voor hergebruik. En samen nadenken hoe je de afvalstroom weer hoogwaardig terug in de keten krijgt, zodat de bouw uiteindelijk een meer circulaire industrie wordt.’ Een mooie casus van de samenwerking in de bouwketen is gips-afval, vertelt hij. ‘We zijn samen op zoek gegaan naar een derde partij die dat op een goede manier kan terugwinnen tot een grondstof die Heijmans weer kan gebruiken. Het is een mooi voorbeeld van de manier waarop je als ketenpartners samen de versnelling probeert te realiseren om de grondketen te sluiten.’
Terugnamebelofte
‘En dit past binnen de missie van Heijmans vult Thijs Huijsmans, programmamanager duurzaamheid bij Heijmans aan. ‘Makers van de gezonde leefomgeving. We voorkomen hiermee CO2-uitstoot, dat is beter voor onze planeet en dus onze leefomgeving’. Het verdienmodel van duurzaam bouwen is in het begin nog lastig, constateert hij. ‘Bij zonnepanelen heeft het ook een tijd geduurd voordat die betaalbaar werden. Voor circulair bouwen moet zich dat nog ontwikkelen, onder meer door de restwaarde van circulaire materialen in rekening te brengen, bijvoorbeeld in de vorm van een terugnamebelofte.’ Hij vertelt over de Heymans ONE, een tiny house dat voor een periode van 10 jaar wordt gebouwd. ‘Wat is de restwaarde van die materialen? Wat kunnen de leveranciers beloven over het terugnemen van de materialen? Als je dat meetelt, krijg je opeens een heel ander businessmodel.’ Een andere belangrijke ontwikkeling is de toekomstige CO2-heffing. ‘Als je voor per ton aan CO2-uitstoot straks 1000 euro betaalt, hebben de meest belastende materialen opeens een heel ander profiel. Daar denken we bij Heijmans nu al over na.’
Het nieuwe samenwerken
Den Hartog vertelt vol trots: ‘We hebben elkaar gevonden in de samenwerking. Dat trekt weer andere partijen aan die weer een essentiële schakel in de keten zijn. Dat is onze verantwoordelijkheid als modern, toekomstgericht bedrijf. Al helpt het in deze fase als vanuit de overheid een kader wordt aangereikt om de circulaire economie aan te jagen en te stimuleren’. Huijsmans ziet dat de sector verandert door de duurzaamheidsdoelen. ‘Je verschuift naar dezelfde kant van de tafel. Samen heb je klimaatverandering en het grondstofvraagstuk als tegenstander. Dan merk je dat je veel meer kennis en informatie met elkaar wilt delen. We hebben de hele keten nodig om de kringloop te sluiten. Dat lukt je niet met Heijmans en Renewi alleen.’
