Hoe word je als gemeente een koploper in circulaire bouw? ‘Door circulaire principes niet alleen te omarmen, maar ze ook écht te vertalen naar concrete projecten,’ antwoordt de Leidse wethouder Yvonne van Delft enthousiast.
Circulaire koploper Leiden was de eerste gemeente in Nederland met een circulair sloopbeleid. ‘We zorgen ervoor dat vrijkomende materialen zoveel mogelijk beschikbaar komen voor hergebruik. Zo voorkomen we verspilling en verminderen we de CO2-uitstoot,’ vertelt Yvonne van Delft, wethouder Circulaire Economie in Leiden. Ze wijst op de aanleg van de Japanse steiger in het Ankerpark. Van Delft: ‘In plaats van nieuw hardhout te gebruiken, zijn oude damwandplanken hergebruikt. Daarnaast is er gekozen voor een constructie met holle balken, waardoor minder materiaal nodig was zonder in te leveren op uitstraling of stevigheid. Zo laten we zien dat circulair bouwen niet alleen duurzamer is, maar ook kosten bespaart en bijdraagt aan een aantrekkelijke openbare ruimte.’ De zogenaamde Leidse Ladder Circulaire Bouw moet de circulariteit in gemeentelijk bouwprojecten meetbaar maken en stapsgewijs helpen verbeteren. Van Delft: ‘De Leidse Ladder is gebaseerd op de principes van de circulaire economie en geldt voor onze eigen bouwprojecten, denk bijvoorbeeld aan het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed. We kijken eerst naar het voorkomen van materiaalgebruik, vervolgens naar hergebruik en pas in laatste instantie naar nieuwe materialen. Die proberen we dan zo circulair of duurzaam mogelijk toe te passen. Waardecreatie noemen we dat.’ Het is kennis die Leiden graag deelt met andere gemeentes, provincies en het Rijk.
Dringende oproep aan Rijksoverheid
Tegelijkertijd snakt de stad naar landelijk beleid. Van Delft: ‘De vraag naar her te gebruiken en biobased bouwmaterialen wordt nog niet voldoende gestimuleerd. Ook wordt er, na herbestemming of sloop, nog onvoldoende nagedacht over wat er met materialen gebeurt. We kunnen echt veel meer hergebruiken dan we tot nu toe doen!’ Leiden doet een uitdrukkelijke oproep aan de landelijke overheid om de duurzaamheidseisen te verhogen, zodat duurzame bouwtechnieken meer kansen krijgen. Van Delft: ‘Dat draagt bij aan de doelen van het kabinet binnen de Nationale Aanpak Biobased Bouwen en het kan bovendien kansen bieden voor de agrarische sector. Circulair bouwen kan ook helpen om de woningbouwopgave te versnellen, bijvoorbeeld door de inzet van industriële bouwtechnieken. Bouwers hebben al geïnvesteerd in houtbouwfabrieken, de technieken zijn er. Het moet nu gaan lonen om circulair te bouwen. Het zou zonde zijn als deze kans verloren gaat door terughoudendheid in beleid.