Komende winter hebben weer vele huishoudens zorgen over een hoge energierekening. Boosdoener is de kou die door de vloer heen komt. Toch hoort vloerisolatie niet tot de maatregelen die meetellen voor een hoger energielabel. En daardoor veelal als laatste aan de beurt komt bij de woningisolatie.
Ook al gaan we met z’n allen aan de warmtepomp, je hebt er weinig aan als je de vloer van je woning niet hebt geïsoleerd.
In Nederland worden woningen meestal in de verkeerde volgorde verduurzaamd, constateert Ton Willemsen van TONZON. Dit jaar wordt een recordaantal warmtepompen geïnstalleerd, zo’n 170.000 is de verwachting van de Vereniging Warmtepompen. Dit vermindert het gasverbruik, maar verhoogt het stroomverbruik.
Vloerverwarming
‘Ook al gaan we met z’n allen aan de warmtepomp, je hebt er weinig aan als je de vloer van je woning niet hebt geïsoleerd. Juist bij een warmtepomp is het belangrijk dat je eerst de vloer supergoed isoleert, zodat je niet de kruipruimte nutteloos verwarmt. Alleen dán heb je… minder stroom nodig, en doe je ook iets aan de overbelasting van het elektriciteitsnet.’ Hij vervolgt met een overpeinzing over de woningen zonder vloerisolatie die nog op gas worden gestookt. ‘Bij traditionele gasverwarming is het helemaal een financiële goudmijn om de vloer goed te isoleren.’
De onstuimige groei van het aantal warmtepompen zorgt ervoor dat het elektriciteitsnet de toenemende elektriciteitsvraag nu al amper kan bijhouden, nog verder overbelast raakt. Een belangrijke bron van die stijging zijn de warmtepompen, die hun warmte voornamelijk in de begane grondvloer stoppen. Juist op koude winterdagen, als de energievraag al maximaal is, hebben elektrische warmtepompen de grootste stroomvraag.
De toename van het elektriciteitsverbruik kan vrij eenvoudig worden omgebogen naar een afname, constateert Willemsen. ‘Het elektriciteitsverbruik van het steeds groter wordende aantal warmtepompen zou veel minder een probleem zijn wanneer we vloeren veel beter zouden isoleren. De opgewekte warmte wordt immers voor een groot deel gebruikt voor vloerverwarming.’ Door eerst de vloer super goed te isoleren kun je bovendien toe met een lichtere en goedkopere warmtepomp.
Huizen met een gunstig energielabel zijn duurder, blijkt uit onderzoek van het Kadaster. Gek genoeg levert het aanbrengen van vloerisolatie geen punten voor het energielabel op. ‘Van links tot rechts zijn partijen het eens met mijn oordeel over het energielabel. Dat is heel bijzonder. Als de overheid jou vertelt dat je daar geen of weinig punten voor krijgt, laat je dat misschien wel zitten,’ stelt Willemsen. ‘Eigenlijk zou je met vloerisolatie moeten starten. Daarmee zorg je dat de temperatuur in de woonkamer comfortabel is, terwijl de thermostaat omlaag kan.’
Schimmelvorming
Willemsen vervolgt: ‘Dakisolatie kost veel meer geld en er is zoveel subsidie mee gemoeid. Maar ondertussen zijn de vloeren van de woonkamer aan het rotten en is het binnenhuisklimaat ongezond, door de verkeerde volgorde van isoleren. De woonkamer wil je warm hebben. Daar moet je gaan isoleren, dat zet zoden aan de dijk.’
Milieu Centraal adviseert voor vloeren met vloerverwarming een Rc-waarde van tenminste 5 toe te passen en liefst nog hoger. Desondanks is de huidige nieuwbouwnorm voor vloeren slechts een Rc-waarde van 3,7. ‘Dit terwijl de meeste nieuwe woningen vloerverwarming hebben. Voor de leken onder ons, iedere verdubbeling van de warmteweerstand betekent een halvering van de warmtestroom door de vloer.
‘Daarmee halveer je het stroomverbruik van de warmtepomp zo’n beetje! Pak je de 1,15 miljoen woningen waar al warmtepompen staan versneld aan met vloerisolatie, dan reduceert het totale Nederlandse elektriciteitsverbruik met 2,67 procent!’
Onderzoekers van TNO/TU Delft hebben ontdekt dat vloeren veel kouder zijn dan altijd is gedacht. ‘De vloer is zo koud dat, als de bewoners normaal ventileren, er sprake is van schimmelvorming en huisstofmijt in de vloerbedekking.’
NTA 8800 Energieprestatienorm
De normen om de energieprestatie van woningen en gebouwen te bepalen, zijn vastgelegd in de NTA 8800. Een van de kritiekpunten is dat wordt gerekend met warmteverlies door de vloer op basis van de gemiddelde woningtemperatuur, terwijl de woonkamertemperatuur gemiddeld hoger is. Ook de afkoeling aan de onderzijde wordt te laag ingeschat waardoor de besparing met vloerisolatie minimaal zou zijn.
De grootste fout is echter dat de NTA 8800 geen onderscheid maakt tussen woningen die worden verwarmd met radiatoren en woningen met vloerverwarming. Willemsen uit zijn zorgen: ‘Iedereen weet dat de vloer warmer wordt met vloerverwarming. Maar volgens de norm blijft de vloer net zo koud als die was. En gaat het energieverlies via de vloer niet omhoog en zou je dus met vloerisolatie maar weinig energie besparen.
Het effect is dat een energieconsulent je meestal adviseert om je dak te isoleren. Je moet isoleren waar de warmte verloren gaat. De meeste energie wordt gestopt om de ruimte te verwarmen en dit is meestal in de woonkamer en niet op zolder. ‘Met de isolerende werking van het TONZON thermoskussen voor de vloer, kun je dus een veel hogere energiebesparing bereiken in vergelijking met het isoleren van je dak.’
Zijn advies mag duidelijk zijn: ‘Als je begint met vloerisolatie kun je de woning snel en eenvoudig opkrikken tot een energiezuinig huis. Waarbij je ook nog eens gebruikmaakt van CO2-arm isolatiemateriaal.
