De energietransitie komt met grote uitdagingen. Bedrijven krijgen te horen dat een aansluiting op het net niet mogelijk is en de pieken en dalen qua stroomprijzen worden steeds groter. Dit beïnvloedt de groeiambities en businesscontinuïteit. Energiezekerheid vraagt om een integrale aanpak, waarbij je als organisatie investeert in duurzame energieopwek en -opslag, kostenbesparing en groei.
Met integrale energieoplossingen helpt Zwart Techniek klanten waarvan de energievoorziening nooit mag stoppen. ‘Onze missie is simpel: we zorgen dat onze klanten kunnen blijven draaien, ongeacht de obstakels die de energietransitie met zich meebrengt. Wij bieden energiezekerheid wanneer het er toe doet,’ vertelt managing director Jim Craig. De overgang van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie verloopt niet zonder hobbels. ‘Onze stroomvoorziening staat onder druk. Elektriciteit wordt steeds meer decentraal opgewekt. Ons energienet heeft daar last van, want dat is daar niet goed op ingericht,’ vat hij een van de problemen samen. Een ander effect van de energietransitie is dat stroom steeds belangrijker wordt. ‘De cv-ketels worden warmtepompen, auto’s gaan elektrisch rijden’, geeft manager business development Martijn van der Velde als voorbeeld. ‘Daar is ons stroomnet ook niet op ingericht.’ Een derde issue is de huidige wet- en regelgeving en lange duur van vergunningstrajecten. Netbeheerders willen komende jaren 100 miljard euro uitgeven voor netverzwaring en uitbreiding, maar het tekort aan personeel, de waslijst aan regelgeving, prioritering van budgetten et cetera vertragen dat. De netcongestie zal nog zeker 5 à 10 jaar duren. ‘Het gevolg is dat ons land nu al op heel veel vlakken tot stilstand komt. Bouwprojecten die niet doorgaan en verduurzamingsambities van bedrijven die in de ijskast blijven vanwege netproblemen.’ De combinatie van oorzaken en gevolgen zorgt ervoor dat de betrouwbaarheid van de energievoorziening in het gedrang komt.
Energiezekerheid
Zwart Techniek speelt, als system integrator, een cruciale rol in het waarborgen van energiezekerheid. Het bedrijf heeft meer dan 90 jaar ervaring als integrator in vitale sectoren. Zwart Techniek levert van oudsher noodstroom en energiezekerheidsdiensten voor de kritieke infrastructuur, zoals banken en ziekenhuizen. Door de energietransitie is een nieuwe situatie ontstaan, waarbij bedrijven in de problemen komen door een tekort aan stroom, waarschuwt netbeheerder Tennet. Craig: ‘We gaan naar een situatie waarbij de zekerheid van de energievoorziening gericht was op het inspringen bij een calamiteit naar een situatie waarbij de primaire stroomvoorziening steeds minder betrouwbaar wordt. Met onze oplossingen gaan we hierdoor ook steeds meer in de primaire energievoorziening een rol vervullen. Als bedrijf kun je verduurzamen, besparen en groeien, zolang je deze driehoek integraal benadert, door de ogen van een system integrator.’
Zwart Techniek is gespecialiseerd in zogenoemde microgrid-oplossingen. ‘We kunnen de primaire stroomvoorziening optimaliseren door bijvoorbeeld batterijopslag toe te passen, om zo de overdag opgewekte duurzame energie op te slaan. In veel gevallen is dat niet toereikend en zul je verschillende vormen van energieopwekking, -opslag en een slimme aansturing nodig hebben om te voorzien in de energievraag. We kijken specifiek wat de klant nodig heeft: of dit nu een batterij, noodstroomaggregaat, ups of een combinatie is. Wij zorgen dat de klant het meest optimale uit het micro-grid haalt.’ Bijvoorbeeld door een batterij deel te laten nemen op energie- en balanceringsmarkten wanneer deze niet gebruikt wordt in het voorzien in de energievraag. Op deze manier maximeren we de waarde van het microgrid en houden we de energiekosten voor de klant zo laag mogelijk. Elke klantsituatie is weer anders, met andere facetten waarmee je rekening moet houden, benadrukt Van der Velde. ‘Een van onze onderscheidende vermogens is dat we dat op maat kunnen leveren. We kunnen een klantsituatie goed analyseren en simuleren met datamodellen, om een goed advies te geven over hoe het energie managementsysteem eruit moet gaan zien. Welke elementen je als organisatie nodig hebt en hoe je dat op een goede manier op elkaar afstemt en inregelt. Veel bedrijven kunnen zich geen uitval van stroom permitteren. Nu de levering vanaf het net onzekerder wordt, moeten ondernemingen nadenken over de eigen situatie. Hoe ze steeds meer zelfvoorzienend kunnen worden.’ Het is de reden dat veel bedrijven de zekerheid in eigen handen nemen met eigen opwek- en opslagcapaciteit.
Datamodellen
Zwart Techniek heeft een decennialang trackrecord, met meer dan 150 eigen mensen expertise op het gebied van energiezekerheid, vertelt Craig. ‘Niet voor niks rekent een aantal van de grootste tech- en datacenterbedrijven van de wereld en een derde van de kritieke infrastructuur van Nederland op onze energiezekerheidoplossingen.’ Hij vervolgt: ‘Als je iets neerzet, moet het betrouwbaar zijn. Je moet op de oplossing kunnen rekenen. Onze klanten verwachten 99,99% uptime. Je hebt een groot probleem als je dat zekerheidsniveau niet kunt bieden voor je infrastructuur. Als luchthaven of openbaarvervoer operator moet je een hoge mate van betrouwbaarheid in je energiezekerheid hebben. Energiezekerheid is een 24/7-probleem. Ons controlecentrum en onderhoudsteam staat dag en nacht paraat om in te springen.’ Bepaalde sectoren hebben traditioneel al veel aandacht voor hun back-up plannen om de energiezekerheid te garanderen. ‘Voor de industrie en het bedrijfsleven in het algemeen was dat een mindere zorg, omdat de primaire stroomvoorziening vanuit het net in het algemeen heel stabiel was, constateert hij. ‘Nu ze van het gas af gaan, moeten ze ineens vijf, zes keer zoveel stroom vinden. Met als gevolg dat meer dan 10.000 bedrijven wachten op hun stroomaansluiting of uitbreiding van hun stroomaansluiting. Voor die bedrijven is dat een heel nieuwe wereld waarin ze terechtkomen.’
Energiemanagement
Vraag en aanbod van stroom is door zon en wind steeds volatieler, ziet Van der Velde. Dit zorgt voor veel onbalans in ons elektriciteitsnet. De energiemarkten bewegen hierin mee. Op de onbalansmarkt bijvoorbeeld zijn op specifieke momenten op de dag uitschieters van tot wel plus € 2000/mWh én min € 2000/mWh, soms binnen een uur. Energie opwek en opslag management betekend dat je wel real time dynamiek hebt die aangestuurd moet worden. Dat kan met een Energie Management Systeem (EMS). Daarmee heb je niet alleen energiezekerheid, maar kun je ook bijdragen aan het verminderen van de netcongestieproblemen. ‘De impact van energiezekerheid en een eigen EMS is groter dan alleen het individuele bedrijfsbelang. Je draagt met je oplossing bij aan het ontlasten van het net. Door te investeren in je eigen microgrid en energie managementsysteem maak je je bedrijf en Nederland toekomstbestendig, doordat je kunt doorpakken met investeren in groene energie,’ benadrukt Craig. Van der Velde: ‘Door de regie in eigen hand te nemen door meer zelfvoorzienend te worden, beheers je de prijsrisico’s. Je kunt op de prijsfluctuaties anticiperen met slimme energieoplossingen, in combinatie met batterijopslag. Met een slim energiesysteem helpen we klanten om de energiekosten zo laag mogelijk te houden. Bijvoorbeeld door op goedkope momenten stroom in te kopen om op te slaan.’ Het is een investering die uit zichzelf rendabel kan zijn, maar is niet de focus waarop je moet sturen, is de belangrijkste boodschap. ‘Je moet de investering niet moet berekenen vanaf de nullijn. Je moet rekenen vanuit de negatieve impact van niks doen. De problemen rondom netcongestie worden richting 2030 alleen maar erger.’
Kritieke infrastructuur
Zwart Techniek levert van oudsher noodstroom en energiezekerheidsdiensten aan bedrijven en organisaties. ‘Historisch was dat voornamelijk gericht op calamiteiten, waardoor de primaire stroomvoorziening niet beschikbaar is. Denk aan werkzaamheden waarbij een kraan een kabel raakt. De kritieke infrastructuur van Nederland, zoals ziekenhuizen, datacenters en banken, heeft een noodstroomvoorziening voor de energiezekerheid. Zwart Techniek verzorgt ruim een derde van deze kritieke infrastructuur. ‘In principe kun je bij elke organisatie waar stroom kritisch is, dat kan ook een productiebedrijf zijn, noodstroomvoorzieningen van ons vinden,’ verklaart Jim Craig.
