Vervoer per spoor is een van de meest duurzame vormen van mobiliteit. Het spoor vervoert zeven procent van alle passagiers in Europa en elf procent van alle goederen, maar veroorzaakt slechts een half procent van de uitstoot van broeikasgassen door vervoer.
Reinout Wissenburg is manager Strategische Duurzaamheid ProRail. “Onze strategie is samengevat in de pay-off ‘ProRail verbindt, verbetert, verduurzaamt’. Mijn rol is de ‘v’ van verduurzaamt concreet te maken, het kader te scheppen en neer te zetten, zodat de organisatie de verduurzaming kan waarmaken. Daarbij is gekozen voor vier sporen, om in treintaal te blijven: mobiliteit, energie, materialen en natuur.”
Europees spoornetwerk
In de kern draait het om mensen en goederen uit de (vracht)auto en het vliegtuig en in de trein krijgen, zowel nationaal als grensoverschrijdend. Voor Nederland is er heel veel potentie qua grensoverschrijdend vervoer, benadrukt Wissenburg. “We hebben relatief veel buitenland en met Schiphol een succesvolle luchthaven, die voor veel CO2-uitstoot zorgt. Als een deel van de luchtreizigers overstapt naar het spoor, levert dat grote milieuwinst op.”
Een van de gezamenlijke doelen van 2021 is een dekkend Europees spoornetwerk. “Je kunt met de klimaatcrisis niet tien jaar wachten. Tot er nieuwe infra ligt is de vraag veel belangrijker: hoe kunnen we de samenwerking verbeteren?” Een concreet project is de Europese dienstregeling Eurolink, waarmee ProRail als spoorbeheerder met andere spoorbeheerders aan een Europese dienstregeling werken, bijvoorbeeld door de internationale treinen als eerste in te plannen en relatief kleine aanpassingen in de nationale dienstregelingen te maken.” Zodat het nog aantrekkelijker wordt om voor de trein te kiezen.
Momentum
“We hopen dat het klimaatargument blokkades wegneemt en extra momentum geeft aan projecten om het spoor beter te maken,” vertelt Wissenburg. “Voor een duurzame samenleving is het noodzakelijk dat we meer mensen uit de auto en het vliegtuig in de trein krijgen. Tegelijkertijd moeten we goederen van de weg op het spoor krijgen. Dat is een lastige puzzel en gaat een keer knellen, ook omdat goederentreinen een ander tempo rijden. Als de verduurzaming ons menens is, dan past uiteindelijk niet alles op de bestaande sporen.” Het gaat om de visie en het uiteindelijke doel, is zijn boodschap: “Infrastructuur kun je heel makkelijk doodrekenen. De kosten/batenanalyses komen van tevoren zelden positief uit, maar het verslaat steeds weer de pessimisten. Vaak is er veel discussie om het niet te doen. Met de Betuweroute was dat ook het geval, maar je ziet dat deze goederenspoorlijn nu goed wordt gebruikt en effect heeft.”
Bezoek de website voor meer informatie over onze evenementen
Europees jaar van het spoor
2021 is de Europese Unie (EU) heeft uitgeroepen tot het Europese Jaar van het Spoor[GHd(1] . De EU wil reizigers en bedrijven stimuleren om vaker voor de trein te kiezen. Het spoor speelt een cruciale rol in de Europese Green Deal. De EU-plannen zijn ambitieus: 50% meer spoorgoederenvervoer in 2030 en een verdubbeling in 2050. Het aantal reizigers op het HSL-netwerk moet zijn verdubbeld in 2030.