‘Er is zoveel dat ons verbindt’, staat groot op de homepage van OV-NL. Het is een citaat van de voorzitter van OV-NL, Pedro Peters. “Ons werk is verbinden, letterlijk van A naar B brengen en punten met elkaar verbinden en goede OV-verbindingen maken. Maar in de bus en trein worden ook contacten tussen reizigers onderling gelegd.” Het licht staat op groen om weer vrij en verantwoord te reizen.
OV-NL is de branchevereniging van alle OV-bedrijven. “Er is concurrentie tussen de verschillende vervoerders, maar er is ook heel veel wat ons verbindt, met als gezamenlijke vraag: hoe zorgen we ervoor dat er steeds beter OV komt.”
Solidariteit
Door corona is de samenwerking tussen alle OV-bedrijven onderling en tussen de OV-bedrijven en het kabinet alleen maar beter geworden, constateert Peters. “Door de crisis hadden we elkaar keihard nodig. Covid-19 was in die zin óók verbindend. Het reizigersaantal ging in één klap terug naar tien à vijftien procent van wat we hadden. Tijdens de lockdown mochten alleen nog maar noodzakelijke reizen. Dat zorgde voor honderden miljoenen euro’s aan omzetverlies.” Het kabinet heeft vanaf dag 1 gezegd dat het openbaar vervoer móet blijven rijden. OV moest hoe dan ook “beschikbaar” blijven. Het is een vitale functie, al is het maar om het verplegend personeel naar de ziekenhuizen te rijden. Daar heeft het kabinet een unieke regeling voor bedacht, de ‘beschikbaarheidsvergoeding’. “Het kabinet heeft de inkomsten van de reizigers aangevuld tot 93% van onze kosten. Dat is een vergaande regeling geweest die nog steeds geldt.” Het werk om het OV in stand te houden was een pittige klus. “NS, Arriva, Connexxion, GVB en noem maar op, we hebben als vervoersbedrijven echt samen opgetrokken.”
Campagne OV-OK
Inmiddels zit het OV gemiddeld weer op ongeveer de helft van het aantal reizigers van voor corona, in de grote steden soms op zestig procent. Nu de vakantieperiode ten einde loopt en het nieuwe school- en collegejaar begint, zal het snel drukker worden in het OV. Het mbo, de hogescholen en universiteiten gaan weer volledig open. Het is de reden voor de campagne OV-OK. Je kunt weer gewoon met het OV. Ook voor een dagje shoppen, een bezoek aan vrienden of de dierentuin.
Het mondkapje is nog steeds verplicht in het OV. “Ons beleid is altijd geweest om mensen te overtuigen om het mondkapje te dragen. Niet alleen in je eigen belang. En als het niet voor jezelf is, doe het dan in elk geval om anderen gerust te stellen. Dat is tot nu toe een groot succes, negentig procent van de mensen werkt op een positieve manier mee. Er is altijd een kleine groep die het niet doet.” De bereidheid om het mondkapje te dragen wordt wel kleiner. “We hopen met z’n allen dat het aantal besmettingen goed gaat, zodat 20 september de mondkapjes niet meer nodig zijn. Maar ook daar wachten we af wat het kabinet beslist.”
Klimaatopgave
Nederland staat voor een enorme duurzaamheidsuitdaging. Het OV kan en wil daar een grote rol in spelen, vertelt Peters. “Alleen al het feit dat mensen met het OV gaan, is goed voor het milieu. Tot corona verzorgden we vijf miljoen reizen per dag. Dat zijn 2,5 miljoen mensen per dag die met het OV reizen. Stel je voor dat die allemaal met de auto of de fiets zouden gaan!” Het OV is al jaren bezig om het reizen per OV nog duurzamer te maken. “De elektra van treinen is donkergroen. Van de 6000 bussen is nu al een kwart elektrisch en we zijn volop aan het investeren om volledig elektrisch te rijden. Dat kan ook waterstof zijn.” Boven op de klimaatopgave speelt een enorme woningbouwopgave. “Er moeten honderdduizenden woningen worden gebouwd en al die woningen moeten ook weer bereikbaar zijn. Het is belangrijk dat er zo meteen een goede ontsluiting is en genoeg verbindingen komen. Dat vraagt een forse investering van een nieuw kabinet. Dat moet je wat ons betreft gelijk op een duurzame manier doen, met goede bus, lightrail en metro- en treinverbindingen.”
Spreiding spitsreizen
Corona zal een aantal zaken structureel veranderen, verwacht Peters. “Thuiswerken was voor corona allemaal moeilijk. We hebben nu ontdekt dat het wel degelijk kan. We verwachten dat veel grote bedrijven de ruimte bieden om een à twee dagen thuis te werken. Dat zal een effect hebben op de mobiliteit.” Peters verzucht: “Ik hoop dat we hebben geleerd dat vergaderingen waarbij je vanuit het hele land op één plek bij elkaar komt, veel efficiënter digitaal kan.” Het is een bruggetje naar een belangrijk speerpunt, het spreiden van de ochtendspits. “Om én steeds meer reizigers te vervoeren én dat op een prettige manier te doen, proberen we actief te bereiken dat de spits meer wordt verspreid over de dag. Waarom kun je niet eerst vanuit huis je mail beantwoorden en pas om half tien naar kantoor gaan? Als we het aantal reizigers met elkaar iets meer spreiden over de dag, dan hebben we ruim genoeg capaciteit om iedereen comfortabel te vervoeren. In Utrecht en Rotterdam bijvoorbeeld zijn al goede afspraken met de hogescholen en Erasmus Universiteit om de tijden beter te variëren.”
“We willen de ochtendspits veel meer spreiden over de dag.”
Verantwoord op reis
Zelfs op het hoogtepunt van de pandemie zijn er geen brandhaarden geweest in de trein of bus. “Daar zijn we alleen maar blij mee. Dat willen we met de campagne OV-OK duidelijk maken aan de reiziger. Het licht staat op groen. We hebben allerlei maatregelen genomen. Het is OK, waar je ook naartoe gaat.”