Bij algemene gezondheid wordt de mond vaak vergeten, ondanks dat het een onderdeel is van je lijf. Bij een gezond lichaam hoort een gezonde mond en andersom, is de boodschap van de beroepsvereniging van mondhygiënisten. “Doorgaans geven mondproblemen weinig klachten. Op het moment dat we er last van krijgen, is er al schade. Wij mondhygiënisten kunnen iemand goed begeleiden om die schade te voorkomen,” stelt mondhygiënist en bestuurslid van NVM-mondhygiënisten Nikky Huisman.
Een ontsteking aan je tandvlees merk je meestal door bloed bij het poetsen. “Een oppervlakkige tandvleesontsteking is redelijk gemakkelijk te behandelen. Negeer je dit signaal te lang, dan wordt de ontsteking groter en gaat er kaakbot verloren.” Daarbij kan het wondoppervlak van het tandvlees tien vierkante centimeter groot worden. Als je een wond met dat oppervlak op je hand hebt, onderneem je actie.”
“Je ziet het vanaf de buitenkant lastig, omdat de ontsteking tussen de tand en het tandvlees zit en van daaruit dieper gaat.” Maar, zo waarschuwt Huisman. “Het kaakbot is een belangrijk onderdeel van het fundament van je gebit, dat houvast biedt aan je tanden en kiezen. Uiteindelijk gaat er zoveel kaakbot verloren, dat de tanden en kiezen los kunnen gaan staan. De ontstane schade is niet op te lossen. Als het bot weg is, is het weg.”
Beginnend gaatje
Hetzelfde proces geldt in zekere zin ook voor gaatjes, meent Huisman. “Een beginnend gaatje is goed te behandelen, soms zelfs door thuis goed je tanden te poetsen met tandpasta met fluoride. Maar op het moment dat het gaatje door het tandbeen gaat, moet er worden geboord.” Mondhygiënisten mogen sinds 2006 de allereerste ontstane gaatjes behandelen. “Het neemt niet weg, dat je dat alleen doet als de preventie heeft gefaald. Eerst zet je alles op alles om te voorkomen dat een gaatje ontstaat.”
Elke mondhygiënist heeft een hbo-opleiding afgerond die is gericht op de preventieve mondzorg. “Wij hebben ons gespecialiseerd in het zo lang mogelijk gezond houden van je mond, met zo min mogelijk ingrijpende behandelingen.” Een van de basisuitdagingen hierin is zelfzorg om tandplak te verwijderen. “Tandplak is de boosdoener van zowel tandvleesproblemen als gaatjes. Hoe beter je de tandplak onder controle houdt, hoe minder snel er problemen ontstaan.” Met poetsen alleen wordt niet alle plak weggepoetst. “De borstelharen komen bijvoorbeeld niet tussen je tanden en kiezen. Daarom moet je, naast twee keer poetsen, minimaal een keer per dag de plak tussen je tanden en kiezen weghalen, het liefst met een borsteltje. Het belangrijkste is dat je iéts gebruikt. Dat verkleint de kans op gaatjes op die plekken en houdt het tandvlees rondom de tanden en kiezen gezond.”
Kindergebit
De mondzorg, en dus ook een bezoek aan de mondhygiënist, wordt voor kinderen en jongeren tot 18 jaar vergoed vanuit de basisverzekering. “Hoe beter je het kind, maar ook de ouders, kunt begeleiden, hoe beter de fundering is voor een leven lang een gezonde mond. Daarom ben ik ook zo blij dat een bezoek aan de mondhygiënist tot 18 jaar in het basispakket zit. Hierdoor kunnen we vanaf de eerste tandjes de ouders informeren over wat nodig is voor een zo gezond mogelijk gebit.” Bijvoorbeeld om tot de leeftijd van tien jaar als ouder na te poetsen. “In de pubertijd is de ‘morele support’ weer belangrijk.” Ze eindigt: “In theorie is een gezond volwassen gebit mogelijk.”
Dagelijkse mondverzorging
Poets 2x per dag je tanden met fluoridetandpasta en reinig ook tussen je tanden en kiezen met een rager of stoker. Bezoek de mondhygiënist regelmatig. Oók nu, in coronatijd; de mondzorg werkt met een streng hygiëneprotocol.
Voor een bezoek aan de mondhygiënist is geen verwijzing van de tandarts nodig. Je kunt dus direct een afspraak maken bij een mondhygiënist bij jou in de buurt. Kijk op www.mondhygienisten.nl.
15 tot en met 21 maart is het de Week van de Mondhygiënist. Maak in deze actieweek kennis met de mondhygiënist! Bekijk de activiteiten van mondhygiënisten bij jou in de buurt via www.weekvandemondhygienist.nl.