Een verzakking is een typische vrouwenkwaal. Ongeveer een kwart van de volwassen vrouwen krijgt ermee te kampen. “Wij hebben als vrouwen ‘een gaatje meer in de bekkenbodem dan mannen’. In veel gevallen is daar ook een kind doorheen gegaan. De ondersteuning van alle bekkenorganen is hierdoor een stuk minder dan bij mannen,” stelt gynaecoloog Mariëlla Withagen.
Een verzakking is een klacht die je over het algemeen minder makkelijk bespreekt, weet Mariëlla Withagen. Vaak lopen vrouwen er (te) lang mee door. “Het is niet een onderwerp dat je makkelijk bespreekt met een vriendin of je buurvrouw. Patiënten zijn heel blij als ze geholpen zijn. Ik hoor heel vaak ‘ik voel me weer normaal, voel me fitter en kan weer gewoon werken, sporten en spelen met de (klein)kinderen.”
Aanleg
Een verzakking wordt veroorzaakt door meerdere factoren, maar een van de belangrijkste oorzaken is aanleg, stelt Withagen. “Er wordt onderzoek gedaan naar genetische oorzaken, waardoor in aanleg sprake is van zwak bindweefsel. Dat is een belangrijke risicofactor voor een verzakking. Als je vervolgens maar genoeg momenten krijgt van verhoogde druk of structuren kapotmaakt, kunnen verzakkingen ontstaan.” Als voorbeeld noemt ze chronisch hoesten, door COPD of astma. “De structuur van de bekkenbodem staat dan constant onder hoge druk.” Langdurige obstipatie en overgewicht zijn twee andere risicofactoren. “Als tijdens de bevalling schade optreedt aan essentiële verbindingen in de bekkenbodem, kan dat geleidelijk overgaan in een verzakking.” Ook een operatie kan tot een verzakking leiden. Bijvoorbeeld bij een baarmoederverwijdering of een operatieve verwijdering van de blaas.
Zwaar gevoel
De ernst van een verzakking kan variëren van vervelend tot zeer hinderlijk. De impact is heel wisselend. “Als je alle vrouwen nakijkt, denk ik dat wel 50 procent van de vrouwen een verzakking heeft, maar lang niet al die vrouwen hebben klachten van die verzakking. Zolang de verzakking nog niet voorbij de ingang van de vagina komt, heb je meestal geen klachten en kan de verzakking ook geen kwaad.”
De meest typerende klacht, is het gevoel dat er ‘een balletje’ naar buiten hangt. Het doet geen pijn, maar vrouwen hebben soms een zwaar gevoel in de buik, urineverlies en/of problemen bij het plassen of bij het vrijen.” De laatste klachten kunnen met de verzakking te maken hebben, maar ook door iets anders komen.” Als de verzakking naar buiten komt, dan helpt bekkenfysiotherapie alleen niet meer om de klachten te verminderen en is een ring of pessarium nodig. “Dat is iets wat je inbrengt om de verzakking te ondersteunen en de randklachten te verhelpen. Als dat niet werkt, moet je denken aan een operatie.”
“Vrouwen zijn heel blij. Ik hoor heel vaak ‘ik kan weer m’n normale leven leiden’.”
50 procent van de vrouwen heeft een verzakking. Ongeveer een kwart van de vrouwen hebben klachten van die verzakking. “Je kunt dus ook een verzakking hebben zonder dat je het zelf weet (en dat is niet erg). Een vrouw heeft tot haar tachtigste rond de 20% kans dat ze een operatie voor een verzakking of incontinentie zal ondergaan.
