De kwaliteit van leven van een patiënt met chronische pijn laat te wensen over. Soms is zelfs de impact op zijn of haar omgeving enorm. Wat is chronische pijn eigenlijk? En hoe kan die kwaliteit van leven worden verbeterd?
Van een flink pijnlijke tik op je vingers tijdens het klussen tot hevige pijn door een zeer ernstige ziekte zoals kanker. Pijn heb je in alle soorten en maten, licht, ernstig, acuut en chronisch. Soms ontwikkelen pijnklachten zich zo dat ze de kwaliteit van leven verminderen. Dagelijkse activiteiten zoals tillen, lopen of sporten zijn dan bijvoorbeeld al pijnlijk. Als iemand hier gedurende minstens zes maanden last van heeft – continu of regelmatig terugkerend – dan is er sprake van chronische pijn. Naar schatting 1 op de 5 volwassen Nederlanders (circa 3 miljoen) lijdt hieraan. En door de vergrijzing en de toegenomen levensverwachting is de groep chronische-pijnpatiënten ook nog eens groeiende. Het is dan ook niet voor niets dat chronische pijn meer en meer aandacht krijgt en steeds meer wordt erkend.
Pijn = persoonlijk
Pijn is eigenlijk een complex iets. De gezaghebbende IASP (International Association for the Study of Pain) heeft een uitgebreide definitie geformuleerd met een aantal toevoegingen die de lading zo goed mogelijk moeten dekken. Een van die aanvullende opmerkingen luidt: “Pijn is altijd een persoonlijke ervaring die in verschillende mate wordt beïnvloed door biologische, psychologische en sociale factoren.” Dat hyperpersoonlijke van pijn beperkt zich overigens niet tot de ervaring en de beleving alleen. Ook de gevolgen van pijn verschillen van persoon tot persoon. De een raakt invalide, de ander verliest werk en inkomen, weer een ander gaat slechter slapen of kan zijn hobby niet meer uitvoeren. De impact van chronische pijn kan gigantisch zijn. Daarbij komt dat vaak ook de eventuele partner en/of kinderen van de pijnpatiënt worden geraakt.
De behandeling van chronische pijn
Minstens zo persoonlijk als de beleving en de impact is de behandeling van chronische pijn. Uiteraard is die in de eerste plaats afhankelijk van de precieze diagnose. Die kan variëren van lagerugpijn[dRM1] , aangezichtspijn en littekenpijn tot oncologische pijn, clusterhoofdpijn en fibromyalgie. En dit is natuurlijk een niet-uitputtende opsomming. Als eenmaal de diagnose is gesteld, kan de behandeling beginnen. Tegenwoordig steeds vaker onder regie van een gespecialiseerde pijnarts, zoals een anesthesioloog-pijnspecialist. Dat deze opgeleide specialisten er zijn, is weer een teken aan de wand dat chronische pijn uiterst serieus wordt genomen. Via een huisarts of specialist kan iemand naar deze pijnartsen worden doorverwezen. Zij proberen vervolgens de pijn weg te nemen of in ieder geval te reduceren, zodat de kwaliteit van leven beter wordt.
“Omdat iedere pijn én iedere patiënt uniek is, is elke behandeling dat ook”
Omdat iedere pijn én iedere patiënt uniek is, is elke behandeling dat ook. Er bestaat dus niet zoiets als een standaard behandeling. Natuurlijk zijn er veelvoorkomende behandelvormen, zoals TENS (een apparaat dat elektrische stroompjes afgeeft op de huid), Qutenza (een pleister die huidzenuwen verdooft), zenuwblokkades en ketanestinfuus. Ook bijvoorbeeld neurostimulatie kan voor bepaalde vormen van pijn een bijzonder geschikte behandelmogelijkheid zijn. Bij neurostimulatie (Spinal Cord Stimulation) worden er een of twee geleidingsdraden langs het ruggenmerg geplaatst. Uiteindelijk worden er stroompjes afgegeven aan het ruggenmerg, zodat de patiënt de pijn minder of niet meer voelt.
Steeds vaker worden ook niet-lichamelijke factoren die bijdragen aan iemands pijnbeleving betrokken bij de behandeling. Denk aan problemen in de relationele sfeer. Daarom is de behandeling van chronische pijn niet zelden multidisciplinair. Naast de (pijn)arts zelf kunnen andere specialisten, zoals fysiotherapeuten, neurologen en psychologen, dan meedenken en -helpen om de kwaliteit van leven van de pijnpatiënt te verbeteren. Het is duidelijk: niemand hoeft in 2021 meer te blijven rondlopen met chronische pijn.
Voor meer informatie over bezoek de website.