In Nederland moet zich de komende jaren de groene waterstofrevolutie voltrekken. Dit is nodig om de industrie te verduurzamen en de klimaatdoelen te halen. Om een kickstart te geven aan deze nationale revolutie zet Noord-Nederland volop in op waterstof. Deze regio heeft namelijk alle benodigde elementen in huis om Nederland naar het volgende niveau te trekken. Voor het Noorden is nu vooral zaak om de lopende en nieuwe initiatieven, projecten en kennis met elkaar te verbinden. Precies voor die rol is waar HyNorth voor klaarstaat.
HyNorth komt voort uit het Investeringsplan Waterstof Noord-Nederland dat in 2020 door 31 partners is gepresenteerd aan de overheid. “Er ligt een sterke transport- & kennisinfrastructuur in het Noorden. Al die ingrediënten zijn noodzakelijk voor het ontwikkelen van een waterstofecosysteem.” Een van de acties om de waterstofexpertise te bundelen, is het oprichten van een transformatie- en coördinatiekantoor,” stelt HyNorth-directeur René Schutte. “Er is veel potentie en ambitie in Noord-Nederland. Het Investeringsplan omvat ruim 50 projecten over de hele waterstofketen, van productie, transport en opslag, tot het gebruik van waterstof. Kortom, alle ingrediënten voor een waterstofecosysteem zijn hier aanwezig.”
Krachten bundelen
“De hele keten moet min of meer tegelijkertijd vorm krijgen om het kip en ei probleem te doorbreken. Daarnaast moeten we ook de opschaling realiseren om de kosten te reduceren,” vat Schutte samen. Projecten sluiten niet altijd goed op elkaar aan. “We willen kijken waar de afhankelijkheden tussen projecten zitten en signaleren waar projecten missen die nodig zijn voor het waterstofecosysteem. Vanuit HyNorth willen we de krachten in het Noorden bundelen door overheden, bedrijfsleven en kenniscentra bij elkaar te brengen. We willen vraag en aanbod verbinden door de samenwerking op te zoeken.” De basis ligt er. Diverse projecten zijn al gerealiseerd of in ontwikkeling, zoals HyStock, een project waarbij zonne-energie wordt omgezet in groene waterstof. “Het is de eerste stap van de keten. De uitdaging is om dit uit te laten groeien tot gigawattschaal.”
Opschaling
Een voorbeeld van een eerste stap om te komen tot de waterstof gigawattschaal is het initiatief NortH2. Gasunie, Groningen Seaports, Shell, RWE en Equinor zijn bezig met de aanleg van een megawindpark op zee bij de Eemshaven in Groningen. Stroom wordt hier opgewekt en gelijk omgezet in waterstof.
“We zijn tevreden als het ons lukt om rond 2025 een groot waterstofecosysteem te hebben. De opgave is heel groot. De kracht van de benodigde regie is hierbij dat je elkaars perspectief en uitdagingen leert begrijpen om zo samen tot een oplossing te komen. Het zijn deze knelpunten die we aanpakken om een slag te slaan.”
Sterke uitgangspositie
Het Noorden van Nederland heeft een uitstekende uitgangspositie om uit te groeien tot het centrum van groene waterstof voor Nederland en Noordwest-Europa. Op de Noordzee is ruimte voor grootschalige windenergie, de Eemshaven is de schakel tussen offshore windenergie en onshore productie van waterstof. De bestaande aardgasinfrastructuur biedt de kans om versneld met waterstof de klimaatdoelstellingen te realiseren. Het is geschikt voor waterstofopslag en grootschalig transport van waterstof voor Nederland zelf en Noordwest-Europa.
