De milieubelasting van de digitale wereld is groot. De sector is hier terdege van bewust. Tegelijkertijd is er ook een andere kant en wordt IT ingezet om bedrijfsprocessen en producten slimmer en duurzaam te maken.
Gebruikers bezitten gemiddeld acht digitale apparaten (smartphones, tablets etc.) Bij elkaar opgeteld 34 miljard apparaten en opladers, die gezamenlijk 223 miljoen ton aan materiaal wegen (bron: Green IT).
Natuurlijke hulpbronnen
De digitale wereld kan worden onderscheiden in drie niveaus: gebruikers, datacenters en de netwerken (routers en WAN/LAN-verbindingen) die de gebruikers en datacenters verbinden. Als beeldspraak noemen de onderzoekers van het rapport “The environmental footprint of the digital world” de digitale wereld virtueel het zevende continent. Qua milieu-indicatoren is de impact twee keer de CO2-uitstoot en 2,6 keer de elektriciteitsconsumptie van Frankrijk. De berekening is vijf jaar oud. Ontwikkelingen zoals bitcoinmining en de opmars van AI hebben de energievraag van IT verder versterkt. Volgens onderzoekers van de Universiteit van New Mexico veroorzaakt de productie van bitcoins een hoger bedrag aan klimaatschade dan de waarde van de cryptomunten. Het verbruik van AI-datacenters overtreft binnenkort het stroomaanbod, waarschuwen experts in het FD.
‘Connected’ samenleving
Sustainability in IT is een groot en duaal thema. IT is ook onderdeel van de oplossing. Het kan tegelijk de enabler zijn van de duurzaamheidstransformatie. ‘Dat vraagt wel om zorgvuldige keuzes en een andere benadering. Dat kan complex voelen, maar iedere eerste stap telt,’ aldus Maaike Maranus-Van de Vrande van IT-dienstverlener Conclusion. Zij adviseert bedrijven duurzaamheid standaard mee te nemen op de IT-agenda en bij gerelateerde investeringsbeslissingen. ‘Kijk breder dan de financiële kosten. Zet de alternatieven op een rij en zorg voor inzicht in het energieverbruik, de levenscyclus en gelieerde CO2-eq emissies. Op hardware, en ook voor IT-diensten en het gebruik ervan. Denk bijvoorbeeld aan datamanagement en – opslag.’
De grootste milieubelasting blijft de productie van de apparatuur zelf. Veranderingen om deze trend om te buigen en minder te gaan produceren zijn een langere levensduur dan nu en hergebruik. De in maart 2023 gepresenteerd ‘Recht op raparatie’-richtlijn van de Europese Commissie – ook buiten de wettelijke garantieperiode, behalve wanneer dit duurder is dan vervanging – is een goede stap in de richting. De garantietermijn (2 jaar) is steeds meer losgeweekt van de werkelijke levensduur van apparatuur (5 tot 10 jaar en soms ook langer), constateren de Green-IT-onderzoekers. Het vraagt ook om een mentaliteitsverandering bij de consument. Het is mooi als de vanzelfsprekende keuze voor het allernieuwste model smartphone plaats maakt voor een duurzame keuze, bijvoorbeeld voor refurbished in combinatie met een goedkoper abonnement. Het is een win-win voor de portemonnee en het milieu.
