Hernieuwbare waterstof uit zonne- en windenergie is voor de industrie het onvermijdelijke alternatief voor aardgas en aardolie. Landen met zon en/of wind in overvloed lenen zich voor de productie van waterstof uit groene elektriciteit. Met ammoniak als waterstofdrager kan dat vervolgens worden vervoerd richting de Rotterdamse haven.
Het is een realistisch en kansrijk scenario, stelt Albert Lanser, Business Development Director Duiker Clean Technologies. ‘Nederland is al netto-importeur van energie. Qua hernieuwbare energie wordt dat alleen maar meer. Dat zal voor een groot deel zijn in de vorm van waterstof, met ammoniak als energiedrager. Dat is de meest economische manier. Op locatie kan de ammoniak dan weer worden omgezet naar waterstof, een proces dat ‘kraken’ wordt genoemd.’ Het is zowel een noodzakelijke stap als een unieke kans meent hij. ‘Willen we de verdere opwarming van de Aarde beperken – dat is het bovenliggende doel –, dan ontkomen we er niet aan om het gebruik van fossiele brandstoffen terug te dringen en hernieuwbare energie te stimuleren. Waarin Nederland een voortrekkersrol kan spelen met innovatieve technologie.’
Tijdshorizon
Het sluit aan bij de ambitie van de Europese Unie voor de verduurzaming van de Europese industrie met hernieuwbare waterstof als energiebron en grondstof. Evengoed moeten nog veel stappen worden gezet, voordat het zo ver is, constateert hij. ‘Als ondernemer herken ik de conclusies van de Europese Rekenkamer, dat de ontwikkelingen te traag gaan, in de dagelijkse gesprekken met potentiële afnemers.’ Dicht bij huis gaat het om de Delta Rijncorridor, de aanleg van pijpleiding om waterstof, CO2 en ook ammoniak vanuit de havengebieden van Rotterdam en Vlissingen te transporteren naar het Limburgse en Duitse achterland. De aanleg is minimaal uitgesteld tot 2032. ‘De tijdshorizon van politici is over het algemeen zeer kort. Waardoor de langetermijnhorizon die dit soort beslissingen vraagt, naar de achtergrond schuift. Dat is slecht voor Nederland. ‘Ik proef in contacten met potentieel geïnteresseerden dat alternatieve locaties worden overwogen voor import, opslag en distributie van hernieuwbare energie.’, Het zou een misser van jewelste zijn. ‘Er liggen enorme kansen voor Nederland om Rotterdam te ontwikkelen tot invoerhaven van hernieuwbare energie. Om de bunkerfunctie die Rotterdam nu heeft voor fossiele brandstof uit te breiden met ammoniak en methanol. Daarmee creëer je voor de toekomst enorme werkgelegenheid. En dit boven op het zekerstellen van voldoende brandstof en energiedragers om in onze behoefte te blijven voorzien. We moeten toch over.’
Duiker Clean Technologies heeft een uniek ammoniakkraakproces ontwikkeld dat heel efficiënt het ammoniak omzet naar waterstof en gebruikmaakt van de warmte die vrijkomt bij de verbranding van ammoniak. Het voordeel van de door Duiker ontwikkelde technologie is dat er geen CO2-uitstoot is, tijdens het kraken. ‘We hebben ook geen water nodig, waardoor de techniek toepasbaar is in gebieden waar weinig water is.’ De installatie is compact, waardoor deze weinig ruimte inneemt. Uiteindelijk levert het proces 99,97% zuiver waterstof op.’ Lanser praat met veel partijen die interesse hebben, maar zich geremd voelen door de keuzes die de overheid steeds weer maakt. ‘De wereld gaat door. Als het hier niet kan, kan het wel elders. Als Nederland hebben we jarenlang goedkope energie gehad, dankzij het aardgas uit Groningen. Dat was een magneet voor industriële energie intensieve activiteiten, maar is nu over. Momenteel worden we geconfronteerd met relatief hoge energieprijzen, waardoor op termijn een groot deel van de industrie zich zal afvragen of Nederland en Noordwest-Europa nog wel een goede vestigingsplaats is. Dat staat haaks op de zelfvoorzienendheid die de Europese Commissie voorstaat.’
Als werktuigbouwkundig ingenieur kreeg Lanser het belang van energie-efficiency ingestampt. ‘Voor hernieuwbare energie is dat minder relevant. Zon en wind kosten niets. Nu is de prijs onder aan de streep, bijvoorbeeld van groene waterstof, het belangrijkst. Mijn boodschap aan de politiek is: wees niet bang voor ammoniak. Het wordt als bulkchemie al decennialang verhandeld en er is al een goed ontwikkelde infrastructuur voor de productie, opslag en distributie van ammoniak. Ook in Nederland. Daardoor is ammoniak relatief eenvoudig te integreren als energiedrager in bestaande systemen. Het is een cruciaal onderdeel in de energietransitie.’
