‘We willen niet alleen een groene beleggingsportefeuille maar uiteindelijk ook een groene wereld.’

‘Van onze deelnemers vindt 70% duurzaamheid minimaal even belangrijk als financieel resultaat’

‘We kijken steeds breder naar duurzaam beleggen. Daar krijgen we ook de ruimte voor. Onze deelnemers vinden dat ook belangrijk. We hebben de ambitie om onze deelnemers een goed pensioen te geven in een leefbare wereld. Een deel van onze pensioenpot kunnen én willen we daarvoor gebruiken, omdat we ook ons steentje willen bijdragen aan die leefbare wereld. En omdat duurzaamheid op langere termijn voor minder risico’s op de balans zorgt. Het levert niet altijd direct een hoger rendement op, maar uiteindelijk wel een stabieler rendement, is onze overtuiging,’ aldus Kock. Ze is ruim 20 jaar actief in de financiële sector, vrijwel altijd gelinkt aan beleggen voor of door pensioenfondsen. ‘Dat heb ik gedaan in allerlei rollen, van toezichthouder bij De Nederlandsche Bank tot portefeuillemanager bij een vermogensbeheerder. Op een gegeven moment wilde ik ook zelf verantwoordelijk zijn voor de besluiten die genomen moeten worden rondom pensioenbeleggingen.’ Het werd bestuurder bij Pensioenfonds PGB met beleggingen (“balansbeheer”) als aandachtsgebied. ‘Mijn belangrijkste ambitie en drijfveer bij mijn werk voor Pensioenfonds PGB is de maatschappelijke bijdrage. Dus zorgen dat de deelnemers een pensioen krijgen dat bij ze past. Dat is óók een duurzaam pensioen.’

Belangrijkste thema’s
Pensioenfonds PGB heeft een heel brede achterban qua sectoren, van zeevisserij tot reisbranche, en van grafimedia tot groothandel in bloemen en planten. ‘Onze deelnemers vormen een dwarsdoorsnede van Nederland, meent Kock: ‘Voor pensioenfondsen is bij duurzaam beleggen het allerbelangrijkste dat de aandachtsgebieden aansluiten bij wat de aangesloten deelnemers en werkgevers belangrijk vinden. Dat geldt eigenlijk in de breedte qua beleggingen, maar is nadrukkelijker het geval bij duurzame beleggingen.’
Het pensioenfonds heeft deelnemers in 2023 in een onderzoek gevraagd naar hun duurzaamheidsvoorkeuren. Uit het onderzoek kwam naar voren dat 70% duurzaamheid minimaal even belangrijk vindt als financieel resultaat. Klimaat en biodiversiteit kwamen naast gezonde en betaalbare voeding naar voren als belangrijkste thema’s. ‘Maar natuurlijk kregen we van onze deelnemers hele diverse reacties. Van “stop daar toch mee” tot “het moet veel meer”. De eerste groep moeten we duidelijk maken dat we duurzaam beleggen omdat we het niet alleen belangrijk vinden vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid, maar ook vanuit risico-rendementsoogpunt. Of het op langere termijn een hoger rendement oplevert, kan ik niet op voorhand voorspellen, maar het rendement is wel stabieler. Duurzaamheidsrisico’s zijn minder groot en daarmee is er minder onzekerheid rondom het toekomstige rendement van de beleggingen. Aan de tweede groep, die wil dat we meer aan duurzaamheid doen, leggen we uit dat we als pensioenfonds altijd in de eerste plaats willen blijven zorgen voor een goed pensioen. Naast dat we duurzaam beleggen, gaan we ook in gesprek met bedrijven, bijvoorbeeld over hoe zij de energietransitie kunnen helpen of versnellen. Zodat we niet alleen onze portefeuille groener krijgen, maar ook de wereld. Want daar gaat het uiteindelijk om. Uiteindelijk gaat het erom dat we voor een goed pensioen zorgen in een leefbare wereld. Het liefst allebei zoveel mogelijk.’

Risicopreferentie
Het pensioen is iets wat voor de meeste werknemers ver weg ligt. De gemiddelde Nederlander spaart liever dan dat hij of zij belegt. ‘Als pensioenfonds moeten we juist risico’s nemen om genoeg pensioen te kunnen opbouwen voor onze deelnemers. De ideale uitkomst is een zo hoog mogelijk pensioen tegen een zo laag mogelijk risico. Maar dat kan niet. We moeten risico’s nemen om op een goed pensioen uit te komen dat het liefst de inflatie bijhoudt. Bij een onderzoek naar de risicopreferentie onder onze deelnemers, is gekeken hoeveel risico’s zij kunnen en willen dragen,’ aldus Kock. De belangrijkste conclusie over hoeveel risico mensen willen en kunnen lopen, is dat dat vooral van de leeftijd afhangt. Jongeren willen meer risico’s nemen dan ouderen. ‘Zaken als in welke sector mensen werkzaam zijn (geweest) of waar in Nederland je woont, spelen veel minder mee. Uiteindelijk levert risico nemen een hoger verwacht pensioen op. In het nieuwe pensioenstelsel krijgen deelnemers veel directer te maken met schommelingen in de economie. Dat moeten we straks heel goed uitleggen. Nu zijn we ook al afhankelijk van de economie, maar in het nieuwe pensioenstelsel zie je dat veel sterker dan nu direct terug in je pensioen.’

Leeftijdsafhankelijk
‘De komst van het nieuwe pensioenstelsel betekent niet dat we op een heel andere manier gaan beleggen. Het betekent wel dat we meer ruimte krijgen om onze beleggingsportefeuille toe te spitsen op specifieke deelnemersgroepen. We gaan meer leeftijdsafhankelijk beleggen, waarbij de portefeuille voor de jongere leeftijdscategorie er anders uitziet dan voor de oudere generatie’, vertelt Kock. ‘Jongeren willen meer risico lopen, zodat ze op de langere termijn naar verwachting meer pensioen gaan ontvangen.’

De duurzame koers
‘We voelen onze maatschappelijke rol als pensioenfonds en als belegger,’ verklaart Anne Kock over de duurzame koers van Pensioenfonds PGB. Bij ons beleggingsbeleid hanteren we drie pijlers, vertelt ze:
Beperken. ‘We beleggen niet in vervuilende industrieën of bedrijven en overheden die het niet zo nauw nemen met mensen- of arbeidsrechten.’
Versterken. ‘We versterken duurzaam ondernemen bij bedrijven en sectoren waarin we beleggen. Hoe stimuleren we ze om bij te dragen aan de eerlijke transitie naar een duurzame economie en samenleving?’
Benutten. ‘We kunnen ook écht impact maken met een deel van onze beleggingen om de wereld beter achter te laten voor toekomstige generaties. Daar kunnen we ons geld op inzetten en rendement op maken.’