Twee miljoen mensen krijgen jaarlijks te maken met cybercrime. De nu lopende ‘Laat je niet Interneppen’ campagne wil het tij keren.
Opgelicht worden kan iedereen overkomen ongeacht leeftijd of opleidingsniveau.
‘De cijfers zien er niet fraai uit’, zegt Esther Mieremet van Veiliginternetten.nl (een project van ECP het Platform voor de InformatieSamenleving), dat de overheidscampagne promoot en ondersteunt. ‘In 2022 heeft zo’n zeventig procent van de bevolking met cybercrime te maken gehad. Vijftien procent daarvan is ook werkelijk slachtoffer geworden; meer dan twee miljoen mensen.’ Veiliginternetten.nl heeft hier de afgelopen jaren in samenwerking met scholen en bibliotheken aandacht voor gevraagd onder meer middels de campagne laatjenietinterneppen.nl en sociale media. Zo werd in de voorgaande campagne ‘Woensdag Ongehacktdag’ de nadruk gelegd op veilig gedrag als inloggen in twee stappen en het belang van een sterk paswoord.
Social Engineering
Bij de nu gestarte en meerjarige ‘Laat je niet interneppen’ campagne is het voornaamste doel de bewustwording omtrent Social Engineering te bevorderen. Daarbij misbruiken cybercriminelen heel gewone menselijke eigenschappen om slachtoffers te manipuleren. ‘De ene keer is het een telefoontje van ‘de bank’, of van een ‘helpdesk’ in een ver land’, zegt Mieremet, ‘Een andere keer is het een mailtje van ‘de overheid’, of een appje van een kleinkind in nood.’ Natuurlijk bestaat daar een enorme variatie in maar er zijn ook duidelijke patronen. Zo spelen cybercriminelen veelal in op nieuwsgierigheid, hebberigheid, behulpzaamheid en angst. ‘Denk aan een mooie aanbieding waarop je snel moet reageren’, zegt Mieremet, ‘een boete die verhoogd zal worden als je niet direct betaalt, iemand die in nood zit en dringend hulp nodig heeft. De boodschap is dwingend, je krijgt geen bedenktijd en er wordt je wijsgemaakt dat alles uit de hand loopt als je niet snel reageert.’
Emotionele schade
Cybercriminelen passen hun technieken voortdurend aan. Het grote doel van deze campagne is hen voor te zijn. Mieremet: ‘Opgelicht worden levert ook emotionele schade op. Natuurlijk willen we graag kwetsbare groepen beschermen maar het kan iedereen overkomen, ongeacht leeftijd of opleidingsniveau. Een ding is duidelijk, als je weet hoe het werkt ben je veel beter bewapend.’