Waar is de keuzevrijheid voor deelnemers van pensioenfondsen?
Nu de nieuwe pensioenwet een feit is, zijn veel werkgevers aan de slag met het uitwerken van de meest passende wijziging van hun arbeidsvoorwaarde pensioen. Hierbij is de richting voor de toekomst heel duidelijk: alle werkenden in Nederland hebben in de toekomst een individueel pensioenpotje waarin hun persoonlijke pensioenpremies gestort worden.
Dat betekent dat alle pensioenfondsen de huidige pensioenen moeten omvormen naar individuele pensioenpotjes. Niet alleen de pensioenen die nog moeten ingaan, maar ook de pensioenen die al uitkeren. Dat betekent dat na de overgang naar het nieuwe systeem bijna niemand meer een garantie heeft op zijn pensioen.
Feitelijk was een garantie op pensioen bij veel fondsen ook al niet het geval in het huidige pensioensysteem, maar dat was niet voldoende transparant. Tenminste, zo dachten de sociale partners bij het ontwerpen van de nieuwe pensioenwet. Dat de meeste deelnemers een heel andere beleving hebben van hun huidige pensioen was blijkbaar niet belangrijk genoeg. Want ondanks dat veel, vaak oudere, pensioendeelnemers een voorkeur hebben voor zekerheid op pensioen, is het niet mogelijk om hun in het nieuwe systeem die zekerheid te bieden. Binnen het nieuwe systeem gaan pensioenen namelijk meebewegen met de marktontwikkelingen, positief én negatief.
Als een deel van de pensioenfondsdeelnemers liever zekerheid wil dan overgaan naar het nieuwe systeem, dan is dat nu lastig voor elkaar te krijgen. Maar niet onmogelijk! De sleutel daarvoor ligt bij de pensioenfondsbestuurders en de werkgevers. Pensioenfondsen kunnen zichzelf splitsen door bijvoorbeeld een zusterfonds op te richten. Deelnemers die naar het nieuwe systeem willen, gaan dan over naar het nieuwe pensioenfonds. Diegenen die voor zekerheid kiezen, blijven in het oude fonds dat vervolgens de pensioenen inkoopt bij een van de pensioenverzekeraars. Die zijn immers de specialisten in het bieden van zekerheid op pensioeninkomen.
Daarbij is zelfs met cijfers aan te tonen dat het aanbieden van keuzevrijheid in de overgang naar het nieuwe stelsel juist niet bedreigend hoeft te zijn voor de gewenste solidariteit. Keuzevrijheid kan namelijk zo worden vormgegeven dat het geen invloed heeft op de positie van de achterblijvende deelnemers. De toevoeging van keuzevrijheid zorgt voor meer steun onder deelnemers en voorkomt mogelijk veel verzet. En daarmee – op termijn – veel (procedure)kosten. Een gemiste kans!
Lennaert van Anken
Director Buy-outs Zwitserleven
