De gemeente Almere heeft richting 2030 de ambitie neergelegd om de gebiedsontwikkeling 100% duurzaam te doen. “Het is een pad dat we echt nog moeten leren. Hoe maak je dat betaalbaar? Hoe doe je dat slim,” vertelt wethouder Maaike Veeningen. De huidige bestuurders staan op de schouders van de grondleggers. Vanaf het allereerste begin heeft duurzaamheid aandacht gehad bij het stedenbouwkundig ontwerp.
De bedenkers van de stad Almere hebben zich laten inspireren door het gedachtengoed van de Club van Rome, aldus Veeningen. De stad is heel groen opgezet, met veel parken, veel water en groene wijken. Dat heeft resultaat gehad, Almere heeft schone lucht. Dat blijft een cadeautje, dat ik in een grote stad woon, met alle voorzieningen dichtbij én schone lucht.”
Meer groen
Inzichten over duurzaamheid en biodiversiteit veranderen, zegt Veeningen. “Het is iets wat continu bijsturing vraagt en waar je over moet nadenken. In het centrum zijn we niet alleen bezig met het toevoegen van woningen, waar zoveel behoefte aan is, maar ook met nadenken hoe we de omgeving kunnen vergroenen. We zijn allemaal stenen pleinen aan het openbreken om meer groen te realiseren en om te bouwen tot groene verblijfsplekken en we kijken waar we parkeerplekken waterdoorlatend kunnen maken.”
Almere staat bekend om de betegelde tuinen. “Dat proberen we naar de toekomst te veranderen, met minder steen en minder asfalt in de openbare ruimte en meer groen en bomen. Om de toekomstige inwoners daarbij te betrekken communiceren we waar ze komen te wonen en wat Almere doet om de stad klimaatbestendig te maken.” Adjunct-manager gebiedsontwikkeling Liesl Vivier vult aan: “We kijken niet alleen naar de aanleg, maar ook naar het beheer. Je moet het zo gaan beheren dat je de biodiversiteit bevordert.”
Gebiedsontwikkeling
“Met elkaar hebben we afgesproken dat we richting 2030 per stadsontwikkeling kijken hoe we op het gebied van duurzaamheid kunnen excelleren,” stelt Veeningen. Almere heeft vijf duurzaamheidsthema’s benoemd: energie, biodiversiteit, circulariteit, klimaat en mobiliteit. We hebben een basisnorm voor duurzaamheid, daar moeten alle projecten aan voldoen. En omdat we nog niet alles meteen helemaal goed kunnen doen, gaan we per ontwikkeling één of twee thema’s zo goed mogelijk te doen. Zodat we met de lessen in 2030 al die vijf duurzaamheidsthema’s beheersen.”
Door corona hebben mensen gemerkt hoe belangrijk een groene omgeving is, constateert Veeningen. “Hoe fijn het is om groen en bomen in je omgeving te hebben. Het draagt bij aan de bewustwording.” Mobiliteit is een van de vijf thema’s waar Almere over nadenkt. “We zijn bezig met ‘parkeerkoffers’, waarbij parkeerplaatsen geclusterd aan de rand van twee, drie straten zijn, zodat je de rest van het gebied goed kunt inrichten.” Vivier vertelt hoe Almere van plan is om meer appartementen te bouwen in de directe omgeving van de treinstations. Zodat mensen meer van het openbaar vervoer kunnen gebruikmaken.” Een andere focus is de aanleg van goede fietsroutes. “Ook daar hebben onze grondleggers een goede basis gelegd. Alle verkeerssystemen zijn gescheiden. Auto, bus en fiets komen elkaar vrij weinig tegen. Het is daardoor zo verkeersveilig in onze stad, dat je hier niet mag afrijden voor je rijbewijs.”
Leerproces
Veeningen vertelt vol trots over de Ecologische Basisschool De Verwondering. “Het materiaal waarmee de school is gebouwd is helemaal herbruikbaar. Het schoolplein is zo ingericht dat het én leuk is voor kinderen én biodivers. Het project is voor 2021 uitgeroepen tot het meest duurzame gebouw van Nederland en is genomineerd voor de European Green Cities Award.”
De bouw is actief op zoek naar duurzame oplossingen. Onder meer met het materialenpaspoort. Vivier: “We hebben ons tot doel gesteld om het straatmeubilair en bruggen ook circulair te maken. We hebben al een Tweede Levenbrug die op de schroeven na is gemaakt van hergebruikte materialen.” Een bewuste keuze, besluit Veeningen: “Als stad willen we het goede voorbeeld geven door onszelf ambities op te leggen.”