Heeft u zich ooit afgevraagd waarom het jaren duurt voordat een nieuw medicijn in de apotheek ligt? De ontwikkeling van geneesmiddelen is een complex proces dat tientallen jaren kan duren en miljarden euro’s kost. Geneesmiddelen ontwikkelen is een risicovolle onderneming. Voor elk succesvol medicijn falen er honderden in de testfase. De totale kosten kunnen oplopen tot wel 2 miljard euro per medicijn dat de eindstreep haalt.
Het proces begint in laboratoria van universiteiten of kleine biotechbedrijven, waar wetenschappers naar moleculen zoeken die ziektes kunnen bestrijden. Van de duizenden stoffen die worden onderzocht, zijn er misschien vijf veelbelovend genoeg voor verdere tests.
Als een stof de eerste horde neemt, volgen jaren van klinische tests:
• Veiligheidsonderzoek bij gezonde vrijwilligers
• Kleine groepen patiënten testen de werkzaamheid
• Grootschalige studies met duizenden deelnemers
Deze fase alleen al kost vaak 6-7 jaar. En de kans op succes? Minder dan 10%. De torenhoge kosten maken het voor kleinere spelers bijna onmogelijk om een medicijn volledig te ontwikkelen. Daarom zie je vaak dat veelbelovende ontdekkingen worden opgekocht door grote farmaceuten. Zij hebben de diepe zakken om de eindstreep te halen. Zelfs als een medicijn alle tests doorstaat, is het er nog niet. De Europese geneesmiddelenautoriteit EMA loopt alles nog eens met een vergrootglas na. Dat duurt zomaar weer een jaar of twee. Ondanks alle hindernissen blijven wetenschappers en bedrijven zoeken naar nieuwe medicijnen. Er zijn nog zoveel ziektes waar we geen goede behandeling voor hebben. Denk aan bepaalde vormen van kanker of alzheimer. Elke doorbraak kan levens redden. Er gloort hoop aan de horizon. Nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie kunnen het proces mogelijk versnellen. Maar veiligheid staat voorop. We willen geen medicijnen die meer kwaad dan goed doen.
De moeite meer dan waard
De volgende keer dat u een pilletje slikt, denk dan eens aan de lange weg die het heeft afgelegd. Van briljant idee in een laboratorium tot het doosje in uw medicijnkastje. Het is een reis van gemiddeld 10-15 jaar, miljarden euro’s en ontelbare tegenslagen. Maar als het lukt, kan het levens redden. En dat maakt al die moeite meer dan waard. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen is een marathon, geen sprint. Het vereist niet alleen wetenschappelijke precisie, maar ook financiële slagkracht en een flinke dosis doorzettingsvermogen. Toch is het de moeite waard, want elke doorbraak kan een wereld van verschil maken voor patiënten wereldwijd.
