1,2 miljoen Nederlanders hebben een huidaandoening. Van een onschuldige schimmelnagel tot een ernstige vorm van huidkanker, en alles ertussenin. Het Huidfonds streeft voor deze mensen naar betere zorg en meer acceptatie. Maar het Huidfonds is er ook om huidaandoeningen te voorkomen. “Met de Zonnetjesweek willen we een huidkankervrije generatie ontwikkelen.”
Hij beschermt je tegen invloeden van buitenaf (zoals bacteriën), regelt je lichaamstemperatuur, voorkomt vochtverlies, maakt de belangrijke vitamine D voor je aan, zorgt ervoor dat je bijvoorbeeld pijn ervaart – om erger te voorkomen – en maakt knuffelen tot zo’n fijne ervaring. Dit niet eens uitputtende lijstje maakt duidelijk dat je huid een extreem belangrijk orgaan is voor ieder mens. Het is ook nog eens een van je grootste organen, je huid loopt letterlijk van top tot teen. Niet gek dus dat er ontzettend veel verschillende huidaandoeningen (circa drieduizend) zijn. En ook veel mensen die met een aandoening te kampen hebben: in Nederland zo’n 1,2 miljoen.
Voor iedereen zichtbaar
Bijkomend probleem is echter dat een huidaandoening tot psychosociale klachten kan leiden. Jantine van ’t Klooster, directeur van het Huidfonds, legt uit waarom: “Als je iets aan een van je andere organen hebt, zoals je hart, is dat voor de buitenwereld meestal niet zichtbaar. Bij je huid is dat anders. Afhankelijk van de ernst en locatie op je huid zien andere mensen je aandoening, of ze zien je vaak krabben. Daarbij is er veel onbegrip. Sommige mensen vinden een huidaandoening vies, of denken dat het met gebrekkige hygiëne te maken heeft. Dat alles kan echt iets met je psychische welbevinden doen als je zo’n aandoening hebt. Vandaar dat we ons met het Huidfonds ook expliciet richten op acceptatie van een huid die ‘anders’ is (zie ook kader). Bijvoorbeeld door veel uitleg te geven over huidaandoeningen.”
Welke huidaandoeningen komen het meest voor?
Eczeem, psoriasis, acne, vitiligo en huidkanker zijn volgens Van ’t Klooster de meest voorkomende huidaandoeningen in Nederland. “En eigenlijk hoort alopecia, een vorm van kaalheid, daar ook bij.” Ze gaat in vogelvlucht deze huidaandoeningen langs. “Eczeem is een huidaandoening die je kunt herkennen aan een rode huid met blaasjes en jeuk. Jeuk is ook een symptoom van psoriasis, maar het meest onderscheidende van psoriasis zijn de schilfers op een rode huid. Acne kent iedereen wel, met kenmerken als puistjes en mee-eters. En vitiligo is een huidaandoening waarbij iemand zijn eigen pigment afbreekt. Daardoor heeft iemand met vitiligo witte plekken op zijn huid. Stuk voor stuk zijn dit huidaandoeningen die een enorme impact op iemands leven kunnen hebben.”
Huidkanker steeds groter probleem
Van ’t Klooster heeft een van de veelvoorkomende huidziekten nog niet genoemd: huidkanker. Dat is bewust, omdat ze er iets langer bij wil stilstaan. “Huidkanker is een huidaandoening die helaas steeds meer voorkomt in ons land. Inmiddels heeft ongeveer een op de vijf Nederlanders een vorm van huidkanker. Melanomen zijn daarbij de gevaarlijkste vorm, maar er zijn ook andere vormen, zoals een basaalcelcarcinoom en een plaveiselcelcarcinoom. Huidkanker komt meestal door te veel blootstelling aan de zon, waardoor schade in de cel ontstaat. Uiteindelijk kan dit uitgroeien tot een tumor.” Hoe kan het dat huidkanker zo veel – en steeds meer – voorkomt? “Het heeft allerlei oorzaken. Zo zijn veel van de huidige volwassenen in hun kindertijd flink verbrand. Ook gaan we vaker met vakantie en is het hebben van een bruine huid in onze cultuur nog altijd een teken van gezondheid. En insmeren gebeurt weliswaar meer dan vroeger, maar eigenlijk vooral als iemand naar het strand gaat. Terwijl je natuurlijk overal zonschade kunt oplopen.”
Hoe kun je huidkanker voorkomen?
Het is dan ook niet voor niets dat het Huidfonds graag praktische tips geeft om huidkanker te voorkomen. Van ’t Klooster: “Een wijdverbreid misverstand is dat je niet kunt verbranden als de temperatuur niet zo hoog is. Maar verbranding heeft veel meer te maken met de zonkracht. De zon kan in het voor- en najaar veel kracht hebben, ook al is het dan meestal minder warm dan in de zomer. Bescherm jezelf én je kinderen dus ook in die seizoenen goed. Dat kan natuurlijk door je goed in te smeren, maar ook door bijvoorbeeld de schaduw op te zoeken, een pet op te doen of speciale UV-kleding te dragen.” Het toverwoord bij verstandig zonnen is balans. “Een beetje zonlicht is namelijk essentieel voor de aanmaak van vitamine D in je huid, maar een teveel kan leiden tot huidkanker.” Geniet dus echt met mate van de zon. Een mooi initiatief van het Huidfonds om deze boodschap te verspreiden, is de Zonnetjesweek. “Dat is een voorlichtingsweek voor kinderopvanglocaties, waarbij we kinderen en hun ouders op een positieve manier leren over veilig spelen in de zon. Vorig jaar deden er maar liefst 1.600 locaties mee. Leuk is ook dat deze Zonnetjesweek inmiddels een door het RIVM erkende interventie is op het gebied van zonbescherming. Belangrijkste doel is dat we een huidkankervrije generatie willen ontwikkelen. Daarom beginnen we bij de allerkleinsten.”
Huid ook belangrijk in coronatijden
We eindigen waarmee we begonnen. Razendactueel is natuurlijk het coronavirus dat momenteel door Nederland waart. Het is begrijpelijk dat de overheid adviseert om vaak en langdurig je handen te wassen. “Het is echt belangrijk die adviezen te volgen,” benadrukt Van ’t Klooster. Wel zijn er veel mensen die door al dat wassen te maken krijgen met een droge huid. “Dat komt doordat op de huid een vettig talglaagje zit, dat door vaak wassen met zeep kan verdwijnen. Daardoor ontstaan klachten als een droge huid, maar soms ook schilfers, bultjes en kloofjes. Om die te voorkomen kun je het beste je handen met koud of lauw water wassen en niet met heet water. En direct na het wassen zou je je huid moeten insmeren met een vette crème. Hoe vetter, hoe beter. Doe dat ook bijvoorbeeld vlak voor het slapengaan, dan kan je huid zich gedurende de nacht goed herstellen.”
Over het Huidfonds
Het Huidfonds is een erkende goededoelenorganisatie en richt zich op:
• het voorkomen van huidaandoeningen;
• betere zorg voor mensen met een huidaandoening ;
• acceptatie van de huid die ‘anders’ is.
Vind je het ook zo belangrijk dat het Huidfonds zich inzet om huidaandoeningen te voorkomen en acceptatie van de huid die ‘anders’ is te vergroten? Maak dan het verschil en doe een donatie via www.huidfonds.nl/doneren
