Ondernemers bellen soms in totale stress: ‘Ik heb energie nodig om te kunnen draaien. Een nieuwe energieaansluiting is niet mogelijk. Hoe gaan we dit oplossen?’ Dat wat altijd vanzelfsprekend was, de afname van stroom, is niet meer vanzelfsprekend.
We vragen onze klant: hoe zou je productieproces er idealiter uitzien als je de machines koopt die je wilt kopen?’
‘Veel bedrijven hebben het gevoel dat ze tegen een muur oplopen,’ vertelt specialist dynamische energiesystemen Sem Oosterhoff. ‘Ik wil verduurzamen en mijn business uitbreiden, maar het kan niet, omdat er geen netaansluiting beschikbaar is. Ik herken de frustratie. Tegelijkertijd zie ik veel klanten die inzien dat goede oplossingen verzinnen enorm belangrijk is voor hun eigen strategie. We doen bijvoorbeeld veel in de logistiek. Daarin zien heel veel bedrijven het ook als een kans om zich te onderscheiden in de markt. Met een combinatie van zon en batterijopslag kun je voor een fatsoenlijke prijs per kWh en dus per km laden.’ Hij vervolgt: ‘Energie is strategisch. Zes jaar stond het onderaan de managementlijstjes en nu bovenaan.’
De regie nemen
COO Roy van den Bosch heeft een simpel advies: ‘Ga niet wachten op een oplossing waarbij je afhankelijk bent van derden, zoals de netbeheerders. Zorg dat je je eigen zaken op orde hebt. Dat je de regie neemt, als je weet dat je meer vermogen nodig hebt of nodig gaat hebben in de nabije toekomst. Het gaat er uiteindelijk om dat je de continuïteit van de onderneming voor de lange termijn borgt.’ Gevraagd naar de opgave om te verduurzamen, antwoordt hij: ‘Je kunt als ondernemer niet wachten op netverzwaring. Wil je snel schakelen, dan moet je zelf het initiatief nemen en lokale oplossingen bedenken. De complexiteit neemt elk jaar toe, constateert Van den Bosch. ‘10 jaar geleden sloot je een energiecontract af en ging je aan slag. Door de stijgende energieprijzen en verduurzamingsbehoefte kozen mensen voor zonnepanelen.’ Inmiddels bestaat het energievraagstuk uit ontelbare puzzelstukjes, van prijsvolatiliteit, netcongestie en regelgeving tot de noodzaak om te verduurzamen van je eigen bedrijfsmodel. De grilligheid van de overheid qua wet- en regelgeving vergroot de complexiteit nog verder, meent hij. Voor Van den Bosch was die trend het startpunt om samen met zijn team de strategie om te gooien. ELIX is acht jaar geleden gestart met Zonnestroom Nederland, gericht op zonnestroominstallaties voor ontwikkelaars en ondernemingen met ‘grote’ daken zoals productiebedrijven, transport, logistiek en distributiecentra. ‘We merkten al gauw dat zon alleen niet dé oplossing was voor een stabiele, duurzame energiesituatie. Daarom zijn we met ELIX gestart dat veel verder gaat dan alleen zonnestroominstallaties. Een bredere naam, met een breder aanbod dat beter aansluit bij de echte energie uitdagingen van onze klanten. ELIX is een onderneming die afzonderlijke energie assets, maar ook integrale oplossingen aanbiedt om klanten volledig te ontzorgen op hun energievraagstuk. Vanuit ELIX zijn we dynamische energiecontracten gaan aanbieden en bouwen we software voor de aansturing van complete energiesystemen en alle afzonderlijke assets die daar onderdeel van zijn.’ De energie assets bestaan al lang niet meer uit alleen zonnestroominstallaties, maar ook laadpalen, energieopslagsystemen, solar carports en heel af en toe een generator. Daarmee kan het bedrijf inmiddels het hele spectrum van verduurzaming aanbieden, vertelt Oosterhoff: ‘Zo halen we de zorg over voldoende capaciteit weg. Bij bijna elk middelgroot bedrijf in Nederland staat dit op de agenda. Ook vanwege de steeds grotere prijsschommelingen.’
Uitbreidingsplannen
Het energievraagstuk is te complex geworden voor een ondernemer om zelf op te lossen, meent Van den Bosch. ‘Hij wil of moet verduurzamen, alleen is de vraag: hoe kan ik het energievraagstuk beheersen voor mijn onderneming zonder dat ik daarbij word tegengehouden in mijn groei en ambities? Je hebt mensen nodig die je daarbij helpen.’ Zelf praat hij liever over een congestie-uitdaging dan -problematiek. ‘Ook met een minimale aansluiting of geen aansluiting kun je nog steeds een groter systeem bouwen, waarmee je een groter vermogen kunt realiseren.’ ELIX werkt met energetische modellen om de energiebehoefte van een onderneming te simuleren, vertelt Oosterhoff. ‘In onze modellen brengen we de ideale situatie voor de klant in kaart. Dit doen we middels een adviestraject. Maar we kunnen het uiteindelijk ook realiseren voor de klant.’ Veel middelgrote en grote bedrijven lopen bij het realiseren van hun uitbreidingsplannen aan tegen de netcongestie. Oosterhoff laat een afbeelding van Nederland zien, waarop 90% van de regio’s rood of oranje kleurt. ‘In die gebieden kun je als ondernemer geen extra stroom afnemen, maar ook geen energie uit wind of zon invoegen op het net.’ Hij vertelt over een van zijn klanten, een 3D-printbedrijf. ‘Dat loopt gewoon goed. Fysiek gezien kunnen ze op hun huidige locatie verdubbelen, de markt vraagt daar ook om, maar ze zitten nu al aan hun maximum stroomcapaciteit. Daar bouwen wij de oplossing voor.’ Hij legt uit hoe een klant aan de hand van een analyse en stappenplan toewerkt naar een maatwerkoplossing. ‘Het eerste wat we inzichtelijk proberen te krijgen is het huidige verbruik. Een mooie manier om dat te doen, is de kwartierdata opvragen. Daarmee zie je het verbruik per kwartier in het afgelopen jaar,’ aldus Oosterhoff. De data worden uitvoerig geanalyseerd middels een energetisch model. Als voorbeeld gebruikt hij het energiepatroon van het 3D-bedrijf, dat in de bestaande situatie al regelmatig boven het maximum van de beschikbare netcapaciteit uitkomt. Gebaseerd op de plannen om de productiecapaciteit te verdubbelen, modelleert ELIX een nieuw verbruikspatroon. ‘We vragen onze klant: hoe zou je productieproces er idealiter uitzien als je de machines koopt die je wilt kopen? We hebben nu bijvoorbeeld veel klanten die hun productieproces willen elektrificeren en van het gas af willen. Op basis van de verwachte verbruikspatronen kijken we hoe vaak, hoe hoog en hoe lang een bedrijf boven het aansluitvermogen komt. Vervolgens kijken we naar de oplossing.’ Eerst wordt contact gezocht met de netbeheerder, om te kijken wat nog mogelijk is. Bijvoorbeeld door middel van een tijdgebonden capaciteit of door afspraken te maken met een Congestie Service Provider (CSP). Oosterhoff: ‘Vaak is het antwoord ‘nee’ en in 10% toch een ‘ja’.’ De goedkoopste en meest duurzame vorm van extra capaciteit is een zonne-installatie, maar het is meestal niet de enige oplossing, vertelt hij. De belangrijkste vervolgstap is energieopslag. Als het écht niet anders kan, is een generator het sluitstuk van de oplossing, als noodvermogen. ‘Het liefst komen we tot een oplossing zonder generator. En we zien dat je er heel weinig gebruik van maakt, alleen een paar dagen in de winter.’ Van den Bosch: ‘Als het moet, dan moet het. Een ondernemer wil de continuïteit van zijn bedrijf waarborgen en zorgen dat zijn bedrijf kan blijven draaien. Je wil wegblijven van een generator, maar soms ontkom je er niet aan. Alles bij elkaar is het nog steeds een heel duurzaam systeem.’
ELIX optimaliseert de energiekosten voor hun klanten. Door het integraal realiseren van energie-assets gecombineerd met een slim en dynamisch energiecontract.
– Elektrische laadinfrastructuur voor klein en groot transport
– Batterijen voor energiehandel en oplossing netcongestie
– Zonnestroominstallaties om zelf stroom op te wekken
– Onderhoud & monitoring van betrouwbaarheid van energiesystemen.