Almere heeft de ambitie om uit te groeien tot een ‘smart city’, een slimme stad waar de inzet van technologie en data zorgt voor een grotere kwaliteit van leven. “Als bestuurder ben je bezig met maatschappelijke vraagstukken, met mensen en mensenwerk”, zegt burgemeester Franc Weerwind. “Het gaat erom de juiste antwoorden te geven op de maatschappelijke vraagstukken die er zijn.”
“De samenleving is in een enorm tempo gedigitaliseerd. Als burgemeester ben ik gedwongen om na te denken over de consequenties. Nieuwe technologie en data kunnen helpen om op een intelligente manier beleid te maken en te evalueren. Ik zie data als een hulpmiddel dat het mogelijk maakt om gemeentelijke diensten en producten sneller en makkelijker te leveren.”
Kansen pakken
“We kijken naar de kansen die technologie biedt en we durven te experimenteren. Dat is de kracht van Almere. We zijn een jonge stad waar de mentaliteit van pionieren nog altijd voelbaar is. En doordat we overal glasvezel in de bodem hebben liggen, kunnen we nieuwe technologie ook meteen toepassen.”
Neem slimme lantaarnpalen bijvoorbeeld. Door die uit te rusten met sensoren kun je geluidsniveaus en luchtkwaliteit meten en de lichtintensiteit automatisch aanpassen op de aanwezigheid van voorbijgangers. Zo’n slimme lantaarnpaal verbindt drie dingen: een gezonde leefomgeving, energie-efficiency en veiligheid.
Ook afvalcontainers kun je van sensoren voorzien. Omdat die een waarschuwing geven als de container vol is, hoeven vuilnisauto’s niet meer steeds hetzelfde rondje te maken, maar gaan ze pas rijden als dat nodig is.
Door de inzet van dit soort technologie wordt het mogelijk om patronen te gaan herkennen waarop je vervolgens slim kunt inspelen. Zo kun je effectiever en efficiënter acteren als gemeente en zorgen voor een schonere, veiligere stad met bijvoorbeeld minder zwerfafval.”
Maatschappelijke vraagstukken oplossen
“Informatie inzetten om met ons beleid beter in te spelen op de wensen van inwoners en bedrijfsleven. Dat is de verandering van nu, de kans die data biedt”, zegt Weerwind.” We willen als gemeente meer maatwerk kunnen leveren en beter inspelen op de behoeften van individuele bewoners.”
Als voorbeeld voor de manier waarop slimme digitale toepassingen kunnen worden ingezet voor maatschappelijke vraagstukken, noemt Weerwind een pilot samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid, waarbij woningen zijn voorzien van een digitale deurbel met camera. “Bewoners kunnen thuis, maar ook onderweg of op het werk, zien wie er bij ze heeft aangebeld. Hierdoor voelen mensen zich veiliger. Bovendien is het aantal woninginbraken in de straten waar de digitale deurbellen werden geplaatst met 48% afgenomen.”
Een ander voorbeeld is WoonMere, een appartementencomplex in Almere Poort waarin jongeren met een lichamelijke of meervoudige beperking zelfstandig wonen. “Door inzet van een irisscanner of stemcomputer kunnen ze via een schakelbord met symbolen commando’s geven voor alledaagse handelingen, als het openen van de gordijnen, de verlichting bedienen of hulp oproepen. Zo kun je nieuwe technologie inzetten voor een respectvol en menswaardig bestaan.”
Continue dialoog
“De fysieke en de digitale werkelijkheid zijn steeds meer met elkaar vervlochten, zegt Weerwind. Dat betekent dat we als gemeentelijke overheid de samenwerking moeten zoeken voor de maatschappelijke vraagstukken die onze agenda beheersen als bestuurders.
Die samenwerking is een vierluik tussen overheid, bedrijfsleven, kennis- en onderwijsinstellingen en inwoners. Geen eenmalig gesprek, maar een continue dialoog. Je moet elkaar willen volgen en openstaan voor falen en experimenteren.”
In dat vierluik ziet Weerwind zijn rol van gemeentelijk bestuurder als aanjager, die initiatieven stimuleert en faciliteert, en die partijen bij elkaar brengt. “Tegelijkertijd moet je als bestuur de regels en randvoorwaarden bewaken en je sterk maken voor digitale grondrechten.”
Data teruggeven
“Het is essentieel dat je de informatie uit de data ook teruggeeft aan de samenleving, als een vorm van burgerparticipatie”, benadrukt Weerwind. De inzet en het gebruik van slimme data mag geen eenrichtingverkeer zijn. “Data is en moet persoonlijk eigendom van de inwoner blijven. De informatie vertelt zoveel over een individu dat je er zorgvuldig mee moet omgaan. Dat kan ik niet váák genoeg zeggen. Je hebt er recht op om te weten wie van jouw gegevens gebruikmaakt. En je moet dat gebruiksrecht ook kunnen intrekken.”
Weerwind is blij met Frans Timmermans en Margrethe Vestager die zich namens de Europese Commissie sterk maken voor deze digitale grondrechten en bescherming van de privacy. “De digitale transitie biedt heel veel kansen, voor meer duurzaamheid en veiligheid, zolang je niet uit het oog verliest dat je de consument en burger moet beschermen. Daar ligt een rol voor de overheid.”
Floriade Expo 2022
De Floriade Expo 2022 is een ideale proeftuin voor smart city innovaties. Het thema van de Floriade 2022 is ‘Growing Green Cities’. Hoe zien de duurzame steden en stedelijke regio’s van de toekomst er uit en welke creatieve oplossingen zijn daarvoor nodig? Een urgente opgave, omdat de komende decennia steden steeds verder zullen groeien. En dat zet een enorme druk op het energieverbruik, de groenbeleving en de kwaliteit van leven. Digitalisering is hierin een belangrijk thema. Tijdens de Floriade experimenteren we dan ook met innovaties op het gebied van datagedreven management van verkeer en drukte, slimme mobiliteit, het duurzaam opwekken, opslaan en transporteren van energie via een Smart Smart Thermal Grid en een gelijkspanningsnet voor de openbare verlichting, vertelt Weerwind. Het evenement zal naar verwachting 2 miljoen bezoekers verwelkomen. “Ik zie de Floriade als een springplank naar de toekomst; een inspirerende plek waar nieuwe technieken worden ingezet en toegepast en waar we meteen kunnen onderzoeken wat bezoekers en inwoners ervan vinden.”
Pionierende stad
Almere is nog maar 45 jaar oud. Een voordeel van een jonge stad is dat het veel startups herbergt. De sfeer van pionierende stad waar alles kan, is voor veel bedrijven reden om Almere te kiezen als locatie voor het hoofdkantoor. Als Almeerse pareltjes noemt Weerwind telecom en ICT-bedrijf Voiceworks, dat de afgelopen jaren bekroond werd als winnaar van de Deloitte Fast 50, FD Gazellen en Onderneming van het Jaar, en Csmart dat bemanningen van internationale cruiseschepen opleidt en met virtuele trainingen de situatie in alle havens van de wereld nabootst.
Voor meer informatie bezoek de website