Er zijn in Nederland ruim 2,5 miljoen mensen met een beperking. Nieuwe toegankelijkheidswetgeving dwingt bedrijven en organisaties ertoe vanaf medio 2025 hun digitale producten en diensten toegankelijker te maken voor deze groep.
Het doel van het VN-verdrag Handicap is dat iedereen met en zonder beperking zelfstandig en volwaardig kan participeren in de samenleving. Nederland heeft het verdrag in 2016 geratificeerd. ‘Dat brengt verplichtingen met zich mee, ook voor bedrijven’ constateert Mohamed Nabih, projectleider digitale toegankelijkheid bij VNO-NCW en MKB-Nederland. Vanuit Europa komt er het een en ander op ons af in de vorm van de European Accessibility Act. Hierin is een toegankelijkheidsrichtlijn opgesteld waaraan (digitale) producten en diensten, waaronder computers, besturingssystemen, telecommunicatie, webwinkels en betaalterminals, moeten voldoen. Een uitvloeisel van de European Accessibility act is de Nederlandse wetgeving, die in gaat op 28 juni 2025. Het ministerie van WVS coördineert de uitwerking. ‘We hebben als VNO-NCW en MKB-Nederland vanaf het eerste uur gezegd; ’Wij pakken de verantwoordelijkheid voor het bedrijfsleven.’ Naast duurzaamheid en economische groei voor brede welvaart is inclusie namelijk een van onze speerpunten, op de lange termijn worden we daar allemaal beter van. Met ons programma MKB Toegankelijk helpen we verschillende branches (ondernemers) bij het toegankelijk maken van hun bedrijf, producten en diensten.’
Toegankelijke functionaliteiten
Veel oplossingen spreken min of meer voor zichzelf. Denk aan een voorleesfunctie voor slechtzienden; begrijpelijke taal voor laaggeletterden; of toegankelijke betaalterminals en ticketautomaten voor gehandicapten. Andere maatregelen liggen minder voor de hand. ‘Sommige mensen zijn kleurenblind. Er kan bijvoorbeeld rekening worden gehouden met het kleurencontrast op een website. Of bijvoorbeeld de mogelijkheid om spraaksoftware te gebruiken op een website, maar ook dat de structuur van een website zo slim is ingericht, dat je zelfs zonder muis gemakkelijk kan navigeren,’ vertelt Nabih. Het betekent voor veel fabrikanten en leveranciers e dat ze met hun producten en diensten hierop inspelen. ‘Het is eigenlijk een ketenverantwoordelijkheid oftewel een gedeelde verantwoordelijkheid. Ons advies is om niet tot 2025 te wachten met deze aanpassingen maar direct in actie te komen met een plan van aanpak en betrek de hele bedrijfsvoering erbij, toegankelijkheid is vooral een organisatorisch vraagstuk, technologisch gaan we er wel uitkomen.’
Positieve impact
Nabih benadert de wettelijke verplichtingen als een kans. ‘Toegankelijkheid loont, je opent de deuren in potentie voor 2,5 miljoen mensen met een beperking die ook op vakantie of uit eten gaan en met de kerst cadeautjes kopen.’ Hij vervolgt: ‘We hebben als samenleving de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat iedereen kan meedoen. Er wordt steeds meer gedigitaliseerd, waarbij we allerlei zaken digitaal moet regelen, hoe efficiënt ook, nog lang niet iedereen kan dat. Daar ligt de positieve maatschappelijke impact, meer mensen die van de digitalisering gaan profiteren.’ Gevraagd naar de extra lasten voor ondernemers, antwoordt Nahib: ‘In eerste instantie komt er veel op ondernemers af. Met name kleine mkb-bedrijven moeten zoveel mogelijk worden ontzorgd. Daarom maken wij per product en/of dienst een inventarisatie hoe zij aan de implementatie van de toegankelijkheidsrichtlijn kunnen voldoen. We geven ze praktische tips en ondersteuning. Nu zit toegankelijkheid en inclusie nog niet standaard in ons denkpatroon en productontwikkeling. Er moet nog veel achteraf gerepareerd worden, maar langzamerhand als toegankelijkheid de standaard wordt dan is het niet meer weg te denken en profiteert iedereen. Uit de praktijk weten we dat ondernemers maatschappelijk erg betrokken zijn en vooral als het de directe omgeving raakt. Ze willen dit dus graag goed doen, vooral als ze goed weten welke concrete stappen ze moeten maken.’
‘We hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat iedereen mee meedoen’
