Minder abstract en meer zeggenschap over wat je doet: spelenderwijs leren maakt onderwijs leuker en aansprekender. ‘Zelf dingen doen, zelf dingen ontdekken, dat is een heel mooi concept.’
‘Kinderen ervaren dat leren niet heel formeel hoeft te zijn, het kan ook leuk zijn’
Hoe je onderwijs leuker en aansprekender maakt? ‘Door het een levendige context te geven,’ zegt Alianne Bakker, onderwijsdeskundige en orthopedagoog. ‘Vroeger gingen we ervanuit dat een kind wel de hele dag kon stilzitten, de lesstof werd er ingestampt. Nu is er veel meer ruimte voor spelenderwijs leren. Je maakt de lesstof minder abstract door deze te vertalen naar een spelsituatie die aansluit op de eigen leefwereld.’ Spelenderwijs leren, zegt Bakker, werkt motiverend omdat het kinderen zeggenschap geeft over wat ze doen. Die autonomie stimuleert het leerproces. Bakker: ‘Kinderen ervaren dat leren niet heel formeel hoeft te zijn, het kan ook leuk zijn. Zelf dingen doen, zelf dingen ontdekken, dat is een heel mooi concept.’ Het plezier is de beloning, hoewel je binnen een spelsituatie natuurlijk ook met echte beloningen kunt werken, zoals kinderen dat kennen uit computergames. In die games zit ook een aansporing om een hoger niveau te bereiken. Bakker: ‘Zowel het plezier als die externe stimulans kunnen helpen om verder te groeien.’
Leerdoel
Spelenderwijs leren vraagt om begeleiding, om sturing van de docent die een duidelijk beeld heeft van wat hij wil bereiken en kan bepalen wat het niveau van een leerling is. Bakker: ‘Waar staat die leerling nu? En waar wil je hem naartoe brengen? Ergens daartussenin creëer je een omgeving waarin leerlingen kunnen toepassen wat ze al kunnen en kunnen toewerken naar wat ze nog niet kunnen. Ze moeten de veiligheid voelen van hun kennis tot dusver en het vertrouwen hebben dat het nieuwe niet te ver van hun afligt, dat het bereikbaar is.’
Bakker is ervan overtuigd dat spelenderwijs leren een goede aanvulling is op het klassieke leren. ‘Juist die afwisseling helpt kinderen om gemotiveerd te blijven.’ De leerkracht, benadrukt ze nogmaals, blijft de spil in het onderwijs: ‘Als het schort aan motivatie kan spelenderwijs leren kinderen een heel eind de goede richting in duwen. Maar aan een motivatiegebrek kan ook iets heel anders ten grondslag liggen, daar moet je je als docent bewust van zijn.’
