In amper veertien dagen verloor Fred 85 procent van zijn gezichtsvermogen. Oorzaak: glaucoom. Voor (te) veel slechtzienden eindigt daar het werkzame leven. Maar Fred (59) legde zich er niet bij neer.
Het is inmiddels bijna tien jaar geleden, maar de onverwachte klap die hij te verduren kreeg, heeft diepe sporen nagelaten. Fred: ‘Ik was zelfstandig ondernemer, maar kon dat werk niet meer doen. Ik belandde in de bijstand en bij het UWV. Daar werd ik vrijwel meteen volledig afgekeurd. Werken? Volgens de arbeidsdeskundige zou me dat nooit meer lukken. Afschuwelijk vond ik het, en zo voelde ik me ook. Ik was afgeschreven, maar ik wilde koste wat kost weer aan het werk.’ Glaucoom is, net als bijvoorbeeld maculadegeneratie, een oogaandoening die meestal ontstaat op oudere leeftijd. Beide zijn ingrijpende oogziektes die niet alleen het gezichtsveld beperken, maar uiteindelijk ook de deelname aan het maatschappelijk leven. Er is een opvallend lage arbeidsparticipatie bij mensen met een visuele beperking. Werk vinden op oudere leeftijd is al lastig, maar met een beperking is de drempel extra hoog. Bij de onmacht en angst over een verminderd zicht komt dan vaak ook nog depressie en onbegrip over wat voelt als uitsluiting.
‘Blijft u maar lekker thuis’
Fred stortte zich op een revalidatietraject bij Bartiméus waar hij ook intensief werd begeleid. ‘Ik was vastbesloten om weer aan het werk te gaan,’ zegt hij. ‘Maar toen ik nog tijdens de revalidatie met mijn goede voornemens een gesprek had met de consulent van het UWV, zei hij doodleuk: “Blijft u maar lekker thuis. Met maar vijftien procent zicht hoeft u van ons echt niet meer te werken”.’ Fred wilde dolgraag werken, maar wilden de instanties wel dat hij weer aan het werk ging? Hij was aangeslagen, maar ook strijdlustig en standvastig. Dat hij, ondanks zijn slechtziendheid, zijn leven uiteindelijk toch weer op de rit kreeg, dankt hij aan de goede begeleiding van Bartiméus en de mensen die in hem bleven geloven. Fred: ‘Ik verzorg nu presentaties waarin ik mensen probeer duidelijk te maken en te laten ervaren wat het betekent om slechtziend te zijn. En ik geef adviezen als ervaringsdeskundige. Op deze manier wil ik bijdragen aan meer inclusie voor mensen met een visuele beperking. Want mijn verhaal is helaas niet uniek.’