Werkgevers en de overheid proberen met beleid het gedrag en de keuzes van werknemers te sturen en duurzame mobiliteit te stimuleren. Bijvoorbeeld met de verplichting tot elektrisch rijden en/of mobiliteitsbudgetten. Vereniging Zakelijke Rijders komt op voor de belangen van de zakelijke rijder.
Ondanks de focus op duurzame mobiliteit schiet de filedruk weer naar recordhoogten. ‘Mensen accepteren dat ze een uur in de file staan,’ constateert VZR-voorzitter Sander Borsten. ‘Ik sta er zelf ook wel eens in, en dan denk ik: wat ben ik toch aan het doen? De concurrentie op de arbeidsmarkt heeft daar een versterkend effect in. Dat brengt ook mobiliteit en mobiliteitskeuzes in beweging.’
Afkoopsom leasecontract
Als het gaat om zakelijke mobiliteit en de zakelijke rijders dan gaat het om een beweging om de mobiliteit in Nederland betaalbaar, bereikbaar en duurzaam te maken. ‘Keuzes en gedrag van de zakelijke rijders speelt hierin een cruciale rol,’ meent Borsten. VZR komt op voor de belangen van de zakelijke rijder, zowel leaserijders als mensen die met hun eigen auto zakelijke kilometers maken. ‘We zijn in de basis een soort van kennisbank waar je alle informatie die te maken hebben met zakelijk rijden en zakelijke kilometers. We zijn er echt voor de bereider. We helpen bij de keuze van de auto.’ De vereniging helpt bij de financiële kant van het verhaal. ‘Denk aan afkoopsommen, normleasebedragen, onbelaste km-vergoeding.’ Borsten vertelt over zaken waarbij mensen niet van baan kunnen veranderen, omdat ze de afkoopsom bij het inleveren van de leaseauto niet kunnen betalen. ‘Het beperkt een werknemer soms om van baan te veranderen. Als iemand een dispuut met zijn werkgever heeft over een afkoopsom, dan maken we een contraberekening die juridisch is getoetst en standhoudt bij de rechter. Het komt voor dat er een afkoopsom van 10.000 euro wordt doorberekend die juridisch maar 3.000 euro hoeft te zijn. Dat is nogal een verschil.’
Variabele bijtelling
Is de leaseauto nog aantrekkelijk? Ja en nee, meent Borsten. ‘Door de bijtelling van elektrische auto’s te verhogen, wordt de elektrische auto minder interessant. Je ziet bedrijven opschuiven naar mobiliteitsbudgetten. En je ziet werknemers opschuiven naar duurzame mobiliteit, zoals een e-bike, omdat bedrijven kiezen voor hogere onbelaste vergoedingen om ze die kant op te bewegen. Er is steeds meer differentiatie in de vergoeding om zo duurzame mobiliteit te stimuleren.’ Uiteindelijk gaat het erom dat je van A naar B komt en dat je dat zo makkelijk mogelijk kan doen.’ In de termen duurzaam, betaalbaar en bereikbaar is dat een belangrijke uitdaging, meent hij. ‘Als er geen redelijk alternatief is, krijg je mensen niet uit de auto.’ Het gaat om de juiste prikkel voor andere mobiliteitsoplossingen. De VZR heeft een pilot gedaan in samenwerking met de Mobiliteitsalliantie en de Stichting Keurmerk Ritregistratie systemen (SKRRS), waarbij onderzoek is gedaan naar variabele bijtelling per gereden privékilometer. In plaats van een vast bedrag per maand bij meer dan 500 privékilometers per jaar. ‘De zakelijke rijder rijdt gemiddeld 12.000 km voor privédoeleinden. De pilot heeft onderzocht of invoering van de variabele bijtelling invloed heeft op die privéritten. Zakelijke ritten blijven buiten beschouwing.’ Doel was om het effect te meten op het privégedrag; het in kaart brengen van de financiële consequenties, ook qua belastinginkomsten; en de uitvoerbaarheid. ‘Ik denk dat de behoefte er wel is bij zakelijke rijders en bij het ministerie ook. Ik denk dat er andere keuzes gemaakt gaan worden. Als er financiële prikkels zijn, ben je gauw geneigd om te veranderen. Het draait voornamelijk om de uitvoerbaarheid.’
Km-vergoeding
VZR is blij met de verhoging van de onbelaste km-vergoeding van 0,21 naar 0,23 cent/km, maar vindt dit nog lang niet toereikend. De km-vergoeding moet omhoog naar 0,35 cent, als het aan de vereniging ligt. ‘We hebben een berekening gemaakt wat het per kilometer zou moeten zijn om alle gemaakte kosten te dekken voor een kleine, middenklasse en grote auto. Zelfs een kleine auto dekt de huidige km-vergoeding niet eens de variabele kosten.’
