Zware bonzende pijn in het hoofd, misselijkheid en overgeven, flitsen en vlekken zien. Wie migraine heeft, weet hoe heftig deze hersenaandoening kan zijn. Poliklinisch apotheker Henriette Schneider vertelt over migraine. ‘Soms is de invloed op het dagelijks leven enorm groot.’ Gelukkig zijn er steeds meer leefstijladviezen en medicijnen die kunnen helpen.
Een dagje hoofdpijn, iedereen heeft daar wel eens last van. Je hebt het druk gehad op je werk, hebt wat stress, of je bent gewoon moe. De aandoening migraine is echter heel wat anders dan hoofdpijn. Volgens de recentste overheidscijfers kunnen vele honderdduizenden Nederlanders daarover meepraten. Niet alleen over de heftige, bonzende hoofdpijnaanvallen die uren tot dagen kunnen duren, maar ook over andere symptomen. Henriette Schneider, poliklinisch apotheker bij Meander Medisch Centrum, vertelt daarover: ‘Kenmerkend voor migraine zijn ook mogelijke klachten als misselijkheid en overgeven, tintelingen in handen en gezicht en overgevoeligheid voor licht en geluid. En sommige patiënten hebben last van aura’s voordat de hoofdpijn komt. Zij zien dan bijvoorbeeld lichtflitsen of vlekken. Door al die symptomen hebben mensen met migraine de neiging zich terug te trekken in een stille, donkere kamer.’
Enorme impact van migraine
De precieze oorzaak van de hersenaandoening migraine is onbekend, zegt Schneider. ‘Mogelijk is er sprake van een prikkeling van zenuwen en bloedvaten in het hoofd.’ Er zijn verschillende triggers van migraine, die van persoon tot persoon kunnen verschillen. ‘Voorbeelden daarvan zijn stress, veranderingen in het weer, slaaptekort en hormonale schommelingen, denk aan vrouwen rond hun menstruatie.’ Veel mag dan nog onbekend en onduidelijk zijn, wel is helder dat de impact van migraine vaak enorm is. Schneider: ‘Laatst sprak ik patiënten die sociale afspraken mijden uit angst voor een aanval van migraine. Die gaan dus bijvoorbeeld niet sporten of naar vrienden of familie, omdat ze vrezen last te krijgen van migraine. Dan is de invloed op het dagelijks leven heel groot.’ Dat geldt zeker voor wie chronische migraine heeft. ‘Daarvan is sprake als je meer dan 15 dagen per maand last hebt van hoofdpijn, waarvan minstens 8 dagen migraine.’
Voorkomen en behandelen met medicijnen
Stel je hebt migraine, dan is er gelukkig steeds meer mogelijk om je klachten te verlichten of zelfs te voorkomen. Schneider schetst het gebruikelijke pad van iemand met migraine. ‘In eerste instantie kom je bij je huisarts terecht. Die kan je verschillende medicijnen voorschrijven om migraine te verlichten, zoals pijnstillersspecifiek bij migraine. Ook kan de huisarts medicijnen voorschrijven die wel worden gebruikt bij hoge bloeddruk of bij epilepsie. Deze kunnen het aantal aanvallen van migraine verminderen.’ Als dit alles onvoldoende helpt, als iemand vaak last heeft van migraine, de aanvallen bijzonder heftig zijn of lang duren, kan een huisarts een patiënt doorverwijzen naar het ziekenhuis. ‘De patiënt komt dan bij een neuroloog terecht. Die heeft de mogelijkheid relatief nieuwe geneesmiddelen voor te schrijven, zogeheten biologicals. Dat zijn preventieve medicijnen voor mensen met chronische migraine. Ze moeten eenmaal per maand worden geïnjecteerd en kunnen het aantal migraineaanvallen verminderen.’
Belang van leefstijl
Ook de apotheker heeft een rol bij het voorkomen en behandelen van migraine. ‘Zo zijn apothekers heel alert op de preventie van gewenning aan pijnstillers bij migraine. Door gewenning kan een patiënt in een cirkel terechtkomen, waarbij hij of zij niet zonder die pijnstiller kan. Als apotheker overleggen we in zo’n geval met de arts of de medicatie kan worden afgebouwd.’ Zelf wijst Schneider migrainepatiënten in haar apotheek in het ziekenhuis ook op het belang van een gezonde leefstijl. Dat is niet zo vreemd, omdat ze zelf gespecialiseerd Leefstijlapotheker is. ‘Bij migraine kun je niet stellen dat een ongezonde leefstijl tot de aandoening leidt. Andersom is het wel zo dat een gezonde leefstijl een positieve invloed op migraine kan hebben. Bijvoorbeeld op de duur of heftigheid van een aanval, of op de frequentie van aanvallen.’ Een gezonde leefstijl bestaat onder meer uit gezonde voeding, voldoende slaap en voldoende bewegen. Want ook bij migraine geldt: dagelijks bewegen – het liefst buiten – kan helpen. ‘Dat blijkt uit vele ervaringen van patiënten. Dat bewegen moet dan wel passen bij de belastbaarheid van de patiënt.’ Een apotheker doet dus veel meer dan medicijnen geven alleen. ‘Ons doel is het verbeteren van de gezondheid van een patiënt en het voorkomen van overmatig medicijngebruik.’ Voor patiënten met migraine zijn er dus steeds meer manieren – zonder en mét medicijnen – om hun aandoening te verlichten en te voorkomen.