De basisindustrie op Chemelot is de grootste economische drijfveer van Sittard-Geleen. Dankzij het een na grootste industriecluster van Europa inclusief de Brightlands Chemelot Campus hebben ruim 30.000 inwoners van Limburg werk en inkomen. Daarmee is het een bron van welvaart voor de regio, en van het landelijk verdienvermogen.
De productie op Chemelot is voor Europa van geopolitiek belang. De zestig fabrieken maken hier namelijk grondstoffen voor tal van gebruiksvoorwerpen die elders in Europa geproduceerd worden, zoals laptops, brillen, sportkleding en auto-onderdelen. Elk Nederlands huishouden heeft er circa driehonderd kilo spullen van in huis. Uiterlijk in 2050 wil Chemelot klimaatneutraal produceren, door de twee belangrijkste fossiele grondstoffen gas en nafta (olie) te vervangen door hergebruikte grondstoffen als biomassa, plastic en huishoudelijk afval. Sittard-Geleen is een sterke industriestad in de taille van Limburg. Gebouwd op het mijnverleden, gevormd door de chemie en geflankeerd door België en Duitsland. Historie en toekomst zijn gekoppeld aan innovatie en duurzaamheid. “Dit biedt enorme kansen om ons economisch verder te versterken en tegelijkertijd te werken aan een duurzame toekomst. Heel belangrijk voor onze inwoners en de ontwikkeling van de hele regio”, weet wethouder Yvonne Salvino, wethouder Economie in Sittard-Geleen en tevens coördinerend wethouder Chemelot.
Traditie in transitie
Chemelot, met zijn 60 fabrieken en de Brightlands Chemelot Campus, vormt dus de spil van deze industriegemeente. In deze bijzondere combinatie werken ongeveer 200 bedrijven en kennisinstellingen samen aan circulaire materialen en duurzame chemie. “Sittard-Geleen heeft een traditie in transitie, met Chemelot als spil: van steenkoolwinning 100 jaar geleden naar circulair en klimaatneutraal produceren. Met de ambitie om in 2050 of eerder klimaatneutraal te produceren met hergebruikt huishoudelijk of plastic afval, als centrale maatschappelijke opgave. Goed om de klimaatdoelen te halen, duurzaam te leven en onze leefomgeving schoner, stiller en veiliger te maken”, vat Loek Radix samen.
Koploper verduurzaming
De ambitie om klimaatneutraal te produceren met hergebruikte grondstoffen, is een enorme verduurzamingsopgave. “Als het érgens lukt, is het hier dankzij de unieke verbondenheid van alle fabrieken waardoor je efficiënt omgaat met grondstoffen, energie en water”, stelt Chemelot-directeur Loek Radix. “Door die integratie kiezen toonaangevende multinationals voor deze locatie. Veel bedrijven hier zijn wereldleiders in hun vakgebied.” Zo loopt Sittard-Geleen voorop in de ontwikkeling voor toekomstbestendige economie. Met Chemelot als landelijk koploper in de verduurzaming van productieprocessen: het industriecluster heeft de broeikasgassen inmiddels met 45 procent verminderd sinds 1990, het ijkjaar voor klimaatdoelstellingen.
Vakmensen en sterk onderwijs cruciaal
Voor Sittard-Geleen liggen er grote kansen in het combineren van de sterke industriële basis met een toekomstgerichte aanpak gericht op duurzaamheid, innovatie en onderwijs. “Ik maak me er sterk voor dat we deze kansen benutten en dat we samen met inwoners, ondernemers, onderwijs en overheden bouwen aan een stad die klaar is voor de toekomst”, zegt wethouder Salvino. Met aandacht voor onderwijs en arbeidsmarkt, infrastructuur, wonen en mkb.
De industrie van morgen vraagt vandaag om goed opgeleide vakmensen. Daarom is sterk onderwijs in techniek en wetenschap cruciaal. “Als gemeente zien we het als onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze jongeren de vaardigheden ontwikkelen die nodig zijn voor de banen van de toekomst. We werken nauw samen met scholen, bedrijven en opleidingscentra om ervoor te zorgen dat het onderwijs goed aansluit op de arbeidsmarkt. Dit doen we bijvoorbeeld door het stimuleren van techniekonderwijs en het aanbieden van stages en leerwerkplekken in de industrie.
Daarnaast zetten we in op het aantrekken en behouden van talent. Dit betekent dat we ook moeten investeren in een aantrekkelijk woon- en leefklimaat. Een stad waar het goed wonen is, trekt immers niet alleen nieuwe inwoners aan, maar houdt ook jong talent binnen de regio. Hierin ligt een belangrijke taak voor ons stadsbestuur om te zorgen voor voldoende betaalbare woningen, goede infrastructuur, het grootste warmtenet van Nederland en een levendig cultureel aanbod.”
Magneet voor talent
Met Chemelot als spil is Sittard-Geleen een cruciaal knooppunt voor innovatie op nationaal en Europees niveau, te midden van vier Brightlands-campussen, Universiteit Maastricht, Vista College (mbo) en Zuyd (hbo) en de technische universiteit RWTH in het Duitse Aken vlakbij. Samen bevorderen we technologische vooruitgang, creëren we in deze regio werkgelegenheid en werken we aan duurzame oplossingen voor wereldwijde uitdagingen. We investeren liever in milieuvriendelijke productie, dan dat we grondstoffen en spullen importeren die elders ter wereld worden gemaakt in vervuilende fabrieken. Hier kun je meewerken aan innovatieve oplossingen voor alledaagse producten. Dat betekent dat we als regio een magneet voor talent zijn, of het nu in de techniek of chemie is. Zonder Euregionale samenwerking komt de circulaire economie niet van de grond.
Mkb als ruggengraat van economie
Het midden- en kleinbedrijf (mkb) speelt een essentiële rol in de economische dynamiek van Sittard-Geleen. De industrie biedt niet alleen directe werkgelegenheid, maar zorgt ook voor een bloeiende lokale economie. Winkels, horeca en andere dienstverlenende bedrijven profiteren van de bedrijvigheid in de regio. Daarom hebben we een landelijke voorbeeldrol in de pilot AmbitieusMKB046.
“We ondersteunen het mkb door te zorgen voor een gunstig vestigingsklimaat, goede bereikbaarheid en samenwerking tussen ondernemers. Een sterk mkb zorgt voor diversiteit en veerkracht in onze lokale economie. Het biedt werkgelegenheid voor verschillende groepen in de samenleving en zorgt ervoor dat de economische voordelen van de industrie breed worden gedeeld.
Voor het stadsbestuur is het daarom belangrijk om het mkb te blijven ondersteunen en te zorgen voor een aantrekkelijke binnenstad en levendige wijken waar ondernemers graag hun deuren openen. Bijvoorbeeld met professioneel advies of subsidie via de nieuwe stimuleringsregeling.”
We gaan het maken in Sittard-Geleen
Sittard-Geleen biedt dus niet alleen een historische basis, maar is ook de productietuin van Nederland. Hier beginnen jouw fiets, mobiele telefoon, speelgoed, medicijnen en kleding. In deze gemeente waar Nederland begint te plooien, dromen we verder en stropen we onze mouwen op voor de circulaire economie. “We gaan het maken – heel letterlijk – in Sittard-Geleen”, zegt wethouder Yvonne Salvino. “Hier worden uitvindingen gedaan voor een betere toekomst. Zodat wij, onze kinderen en kleinkinderen, duurzaam kunnen leven in Nederland en Europa.”
