De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) ziet scherp de positieve en negatieve kanten van het nieuwe Klimaatakkoord. Een van de uitdagingen: ‘Je moet een balans zoeken tussen stok en wortel.’
‘Nederland heeft er in onze ogen lang over gedaan om in beweging te komen, om het energiesysteem radicaal te verduurzamen. Maar nu is er een aanzet tot volop actie met een brede scope.’ Olof van der Gaag, directeur Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), ziet scherp de positieve én negatieve kanten van het nieuwe Klimaatakkoord. Van der Gaag: ‘Afgezien van de landbouwsector zit er een breed palet aan concrete maatregelen in het akkoord, voor industrie, voor elektriciteit, voor gebouwde omgeving. Wel scheelt het nogal per sector hoe concreet het is.’ Minst concreet noemt Van der Gaag de maatregelen voor de mobiliteitssector: ‘We pleiten er met de NVDE al geruime tijd voor dat alle zakelijke auto’s vanaf 2025 emissievrij zijn. Nederlanders kopen privé in het algemeen geen nieuwe auto, die kopen tweedehands. Meer dan de helft van de nieuwe auto’s op de weg zijn leaseauto’s. Als je die verplicht verduurzaamt, trek je uiteindelijk de hele tweedehandsmarkt daarin mee. Zonde dat dat op de lange baan is geschoven.’
Stok en wortel
Positief noemt Van der Gaag de subsidie voor tweedehands elektrische auto’s, de extra subsidies bij de verduurzaming van het eigen huis en bijvoorbeeld de aanpassing van de wet waarin de energiebesparingsplicht voor bedrijven is vastgelegd. Van der Gaag: ‘Bedrijven zijn verplicht om alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder uit te voeren. Een van de maatregelen uit het klimaatpakket is dat het gaat gelden voor zeven jaar.’ Van der Gaag vermoedt dat onder dezelfde wet heel veel meer maatregelen gaan vallen: ‘Je dwingt rendabele investeringen af zonder dat het de schatkist geld kost. Wat dat betreft moet je een balans vinden tussen de stok en de wortel. Die stok in de vorm van verplichtingen mag wat ons betreft erin blijven. We zitten op een punt dat er geen tijd meer te verliezen is. Het moet dan wel worden gecombineerd met een wortel, het moet betaalbaar blijven voor mensen en bedrijven. Het doel is niet om bedrijven om zeep te helpen, het doel is om bedrijven te vergroenen. Dat betekent dat je met financiële tegemoetkomingen moet komen.’ Grootste obstakel in de energietransitie? ‘Het duurt in Nederland ontzettend lang voor je een vergunning hebt om een project te realiseren,’ zegt Van der Gaag beslist. ‘Als daar geen oplossing voor komt, denk ik dat Rob Jetten zijn klimaatdoelen simpelweg niet kan realiseren. We vragen er met de NVDE telkens weer aandacht voor, maar zien het eerder verslechteren da