Nederland kent een wereldprimeur. Met BIM Legal wordt juridische informatie – zoals erfgrenzen, appartementsrechten en notariële rechten en plichten – niet langer apart in tekst of 2D-kaarten vastgelegd, maar integraal in digitale 3D-bouwmodellen opgenomen.
‘In het 3D-model zie je wat er juridisch is vastgelegd en wat dat praktisch gezien betekent’
‘BIM Legal past naadloos in de missie om de woningbouwambities van Nederland te realiseren met maximale transparantie en efficiëntie,’ stellen notaris Jean-Paul Bolhaar van Westvaer Notarissen en directievoorzitter Bart Pigge van Dura Vermeer Bouw. Bolhaar en Pigge zijn tevens bestuurslid van Stichting Platform BIM Legal. Het innovatieve 3D-model geeft kopers, ontwikkelaars, notarissen en overheden in elke fase van de bouw een helder, actueel en visueel inzicht in de stand van zaken. Dit verlaagt de faalkosten, versnelt de keten en vergroot de rechtszekerheid aanzienlijk. ‘Bij het passeren van de akten gaan we met hetzelfde 3D-model langs de bepalingen en leggen we nog een keer extra uit wat iets inhoudt en voor de koper betekent,’ aldus Bolhaar. Allebei zijn ze vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling. ‘Vanuit de doorloopsnelheid en rechtszekerheid zijn we gezamenlijk gaan nadenken hoe we de klantreis anders kunnen maken. Zodat de klant, op het moment dat deze aan tafel zit, weet wat hij koopt en welke rechten en verplichtingen daaraan vastzitten. Voorheen had je ordners gevuld met contracten en platte tekeningen in 2D, zonder dat je op detailniveau kunt zien wat de informatie betekent,’ vertelt Bolhaar. ‘Kopers hadden bij de klassieke werkwijze vaak niet in de gaten wat wordt bedoeld met het juridische jargon, zoals erfdienstbaarheden of bepalingen die de gemeente je oplegt.’ Beiden noemen BIM Legal een ‘gamechanger’: ‘Het brengt digitale innovatie én juridische duidelijkheid samen in één model. De koper kan in 3D door de woning lopen en over het perceel wandelen. Hij krijgt aan de hand van een 3D-visualisatie uitgelegd wat een verplichting betekent en aan welke (gezamenlijke) kosten er zijn.’ Als voorbeeld noemt Bolhaar de dragende muren van een appartementencomplex. ‘Het 3D-model vertelt in heldere juridische bewoording dat je daar van af moet blijven en dat je in het nietdragende deel van het ontwerp wel gewoon veranderingen in mag aanbrengen.’
Duizend-en-één vragen
Pigge: ‘Voor ons is het als ontwikkelende bouwer in eerste instantie ontzettend belangrijk om goed en transparant het gesprek te kunnen voeren met de koper. We krijgen duizend-en-één vragen: hoe is dit geregeld? Dat is met het 3D-model al ontzettend goed ondervangen. Het verkoopgesprek is kwalitatief van een veel hogere waarde. Dat is voor ons op dit moment de belangrijkste en grootste meerwaarde. Voor de koper is veel duidelijker wat hij daadwerkelijk heeft gekocht. Alle gesprekken die we daarover hadden, zijn zo meteen een stuk eenvoudiger, omdat de koper in het 3D-model gewoon kan zien wat er juridisch is vastgelegd en wat dat praktisch gezien betekent.’ Naast helderheid en rechtszekerheid voorkomt BIM Legal in het voorbereidend proces een heleboel faalkosten, zegt Pigge. ‘Je kijkt allemaal naar hetzelfde model, dat mee transformeert met de ontwikkeling van het gebouw. Waardoor je veel minder overleg nodig hebt en het eindproduct beter wordt. Dingen die vroeger in het 2D-model niet opvielen, zijn in het 3D-model wel te zien. Heel precies is per element aangegeven wat het is en wat erover is vastgelegd in de overeenkomsten en akten. Dat voorkomt dat we informatie missen.’
Openbaar register
‘Voor ons is de verdere blik op de toekomst belangrijk. BIM Legal heeft veel waarde in andere processen waarin wij als ontwikkelaar en bouwer mee te maken krijgen. Als bouwer zie ik heel veel mogelijkheden op het moment dat het BIM Legal-model goed gejuridificeerd kan worden. Dat kan
onze processen enorm versnellen,’ zegt Pigge. Hij noemt twee voorbeelden: het vastleggen van de materiaalspecificaties voor het inkoopproces en de aanvraag van een omgevingsvergunning. ‘Zodra heel de sector met het BIM Legal model gaat werken, gaan we het proces van de Wet Kwaliteitsborging vast en zeker digitaliseren.’ De voortekenen zijn gunstig. Afgelopen juli is een overkomst getekend, waarin onder meer het ministerie van VRO, het Kadaster, de Notariële beroepsorganisatie, Bouwend Nederland, NEPROM en Aedes hun steun voor BIM Legal hebben uitgesproken. ‘Op dit moment wordt er gewerkt aan een wetswijziging waardoor het 3D BIM-Legalmodel in het openbare register van het Kadaster kan worden ingeschreven.’
